نگاهي نو به ترجمۀ قرآن‌كريم براساس مؤلفه هاي واحد ترجمه (نقد موردي: ترجمۀ معزي، پاينده، مكارم شيرازي و انصاريان)

تاكنون الگوي دقيق و جامعي براي نقد واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن طراحي نشده است. به منظور دست يابي به چنين الگويي مي توان ابتدا كار آمديِ مؤلفه هاي واحد ترجمه را مورد بررسي قرار داد. به همين جهت، در اين پژوهشِ نو تلاش شده است تا مقولۀ واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن كريم بررسي شود. در اين جستار ابتدا به شرح واحدهاي ترجمه از نظر نظريه پردازان حوزۀ ترجمه پرداخته شده است. سپس با مقايسۀ واحدهاي ترجمه كه مترجمان قرآن در ايران به كار گرفته اند به نقد و تحليلِ ميزانِ كارآمديِ واحدهاي ترجمه در ترجمۀ قرآن كريم پرداخته شده است. در اين تحقيق علاوه بر استفاده از واحدهاي ترجمه كه نظريه پردازان غربي مطرح كرده اند از يك واحد ابداعي ديگر - واحد كمتر از كلمه - استفاده شده كه هنوز از طرف هيچ يك از نظريه پردازان ترجمه در غرب به عنوان واحد ترجمه مطرح نشده است. در اين مقاله، تحليل براساس واحد ترجمه و با روش توصيفي- تحليلي صورت گرفته است و ترجمه هايي كه مورد نقد و بررسي قرار گرفته‌اند، عبارتند از: ترجمۀ معزي، پاينده، مكارم شيرازي و انصاريان. نتايج پژوهش گوياي آن است كه با توجه به بافت خاص هر آيه و تفاوت در نگاه مترجم، در ترجمۀ قرآن كريم مي توان از واحد كلمه، واحد جمله، واحد انديشه، واحد متن، واحد فرهنگ و واحد كمتر از كلمه استفاده كرد. درصد استفاده از واحد جمله نزد مترجمان مورد اشاره بيش از واحدهاي ديگر بوده است. همچنين با توجه به يافته هاي اين پژوهش و از آنجا كه در ترجمۀ قرآن هرگونه دخل و تصرف در محتواي متن از سوي مترجم جايز نيست، واحدِ ترجمه ايِ پيشنهادي براي ترجمۀ قرآن كريم، واحد جمله است و بيشترين كارآيي را دارد.