تبيين الگوهاي ادراك حسي مؤثر بر حس تعلق به مكان در طراحي مدارس استثنايي

محيط آموزشي، بعد از محيط خانه و خانواده، بيشترين سطح ارتباط با كودكان را به تعامل مي‌گذارد. تاثير كيفيت فضاي آموزشي در تحقق حس تعلق به مكان كه فرد را به مكان پيوند داده و هويت افراد و مكان را شكل مي‌دهد اين امر در محيط‌هاي آموزشي كه دانش‌آموزان خصوصيات حسي، رفتاري و نيازهاي ويژه دارند از اهميت ويژه‌اي برخوردار است .در اين راستا پژوهش حاضر با هدف شناسايي شاخص‌هاي ادراك حسي بر حس تعلق همچنين تأثير هر كدام از شاخص‌ها، اولويت‌بندي شاخص‌هاي تاثيرگذار بر حس تعلق دانش‌آموزان انجام پذيرفت. نسبت به هدف تعيين شده يكي از مهمترين سوالاتي كه پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‌گويي به آن است را چنين مي‌توان بيان نمود؛ چگونه مي‌توان عناصر شكل دهنده متأثر از الگوهاي ادراك حسي در مدارس استثنايي را در قالب استانداردهاي طراحي اين مدارس به عنوان يك مدل فراگير تدوين نمود؟ تحقيق حاضر، به روش كمي و كيفي مي‌باشد، داده‌هاي كيفي با استفاده از مشاهدات مستقيم، مطالعه اسنادي و مصاحبه با متخصصين، گردآوري شد، سپس داده‌هاي كمي در بستري پيمايشي به روش تهيه پرسشنامه طبق طيف ليكرت تنظيم و با روش مدل‌يابي معادلات ساختاري(SEM) روابط بين متغييرها و ميزان تأثير آنها در مدارس مورد مطالعه توسط نرم‌افزار Spss و Amos تحليل شد. نمونه‌گيري نيز با روش خوشه‌اي دو مرحله‌اي انجام و سپس از يك نمونه‌ي تصادفي استفاده شد. يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كه بين عوامل ادراك حسي، حواس بينايي نسبت به ساير حواس از اهميت بيشتري براي اين دانش‌آموزان برخوردار مي‌باشند. همچنين در بين عوامل حس مكان وجود تعاملات اجتماعي در ايجاد حس تعلق به مكان و رضايتمندي مؤثر مي‌باشند. در نتيجه الگوهايي در قالب استانداردهاي طراحي در جهت بازآفريني شاخص‌هاي ادراك حسي و تقويت روابط و تعاملات اجتماعي دانش‌آموزان كه به عنوان عاملي مهم براي حس تعلق آنان به مدرسه تلقي مي‌شود ارائه گرديد تا راهنماي طراحان باشد.