راهكارهاي كاهش ناسازگاري شناختي در خانه‌هاي معاصر آپارتماني از طريق انطباق مكان - احساس‌ ها و مكان - رفتارها

خانه به عنوان مكاني بي ‌واسطه‌ و بي‌ تكلف‌، تاثير عميقي بر احساسات ساكنين خود دارد. اما امروزه خانه‌هاي آپارتماني در تاكيد صرف بر عملكردها، احساسات ساكنين را ناديده مي‌گيرند و با ايجاد احساسات، افكار و تمايلات متناقض باعث ناسازگاري شناختي و اضطراب عاطفي مي‌شوند. سوال اصلي پژوهش اين است كه چگونه مي‌توان ناسازگاري شناختي در خانه‌هاي معاصر آپارتماني را كاهش داد؟ و هدف از طرح اين پژوهش ارائه راهكارهايي براي ايجاد سازگاري شناختي در خانه‌هاي آپارتماني با تاكيد بر مكان-احساس‌ها در كنار مكان-رفتارهاست. در پژوهش حاضر از روش كيفي و نظريه زمينه‌اي استفاده شده و پس از مرور ادبيات در حوزه ناسازگاري شناختي و قابليت محيط، مطالعه ميداني بر سي و چهار نفر از ساكنين بيست خانه‌ي آپارتماني انجام شده است تا اينكه داده‌ها به مرحله اشباع رسيده‌اند. در اين مرحله اطلاعات از طريق مصاحبه و تهيه عكس و كروكي جمع‌آوري شده و نقشه‌هاي مكان-رفتار و مكان-احساس ترسيم شده‌اند. نهايتاً با انطباق اين نقشه‌ها نتيجه‌گيري صورت گرفته است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در خانه‌هاي معاصر آپارتماني مكان-احساس‌ها و مكان-رفتارها بر يكديگر منطبق نيستند و اين مسئله باعث ايجاد ناسازگاري شناختي و تنش مي‌شود. براي كاهش اين تنش‌ها و ايجاد سازگاري شناختي در سه سطح، راهكارهايي ارائه شده است. در سطح ارتباط بين فضاها، استفاده از ساختار خطي، اتاق‌هاي با دو در و تفكيك فضاها پيشنهاد شده. در سطح ابعاد و ماهيت فضا، به راهكارهايي مثل هماهنگي مقياس فعاليت و مقياس فضا، اتاق‌هايي با ابعاد خيلي كوچك، تخلخل در جداره‌ها، فضاهايي براي پشتيباني فعاليت‌هاي اختياري و عرض حداقل دو متر براي تراس اشاره شده است و در سطح جزئيات و اجزاء فضا، راهكارهايي از جمله نور طبيعي، فضاسازي احساسي در اطراف منابع گرمايشي، جداره متخلخل در تراس، نشيمنگاه در كنار پنجره و شومينه ارائه شده‌اند.