اثر سطوح كود دامي و تراكم بوته بر رشد و عملكرد رويشي ارقام ريحان (Ocimum basilicum L)

به‌منظور بررسي اثر سطوح كود دامي و تراكم بوته بر رشد و عملكرد رويشي دو رقم ريحان سبز و بنفش در سه چين، آزمايشي به‌صورت اسپليت-اسپليت پلات (كرت هاي دو بار خرد شده) در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شرايط آب‌وهوايي مشهد در سال زراعي 1401-1400 اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايش عبارت بودند از: چين (اول، دوم و سوم) به‌عنوان عامل كرت اصلي، كود دامي از نوع گاوي پوسيده (صفر و 5 تن در هكتار) به‌عنوان عامل كرت فرعي و تركيب فاكتوريل سه تراكم بوته (۳۰، ۴۰ و 50 بوته در مترمربع) و دو رقم ريحان (سبز و بنفش) به‌عنوان عوامل كرت هاي فرعي فرعي. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبي در بوته، حداكثر شاخص سطح برگ، عملكرد تر برگ، وزن تركل بوته و وزن خشك كل بوته در سه چين بودند. نتايج نشان داد كه مصرف كود دامي همراه با تراكم و رقم بر صفات رويشي، وزن تر و خشك كل بوته، عملكرد تر برگ گياه تأثير معني داري داشت و سبب افزايش عملكرد شد. همچنين مصرف 5 تن در هكتار كود دامي نسبت به شاهد عملكرد بالاتري داشت. در مقايسه سه تراكم، بهترين عملكرد مربوط به صفات رويشي براي تراكم هاي 30 و 50 بوته در مترمربع و بالاترين عملكرد وزن تر و خشك كل بوته و بهترين عملكرد تر برگ براي تراكم 50 بوته در مترمربع مشاهده شد. در مقايسه دو رقم، بالاترين عملكرد صفات رويشي (به جز ارتفاع بوته)، وزن تر و خشك كل بوته و عملكرد تر برگ براي رقم سبز به دست آمد. همچنين در مقايسه سه چين، بهترين عملكرد صفات رويشي به چين دوم و بهترين عملكرد وزن تر كل بوته و عملكرد تر برگ به چين اول اختصاص داشت. بر اساس نتايج، مصرف 5 تن در هكتار كود دامي و تراكم 50 بوته در مترمربع براي رقم سبز ريحان در شرايط آب و هوايي مشهد توصيه مي شود.