تأثير اسيد جيبرليك روي فراسنجه‌هاي زيستي و جدول زندگي شته جاليز Aphis gossypii Glover، روي دو رقم فلفل

شته جاليز، Aphis gossypii Glover (Hemiptera: Aphididae)، گونه اي چندين خوار كه با تغذيه از قسمت‌هاي مختلف گياه ميزبان از قبيل برگ، ساقه و حتي گل خسارت ايجاد مي‌ كند. در اين پژوهش، تاثير كاربرد خارجي هورمون گياهي اسيد جيبرليك در دو رقم فلفل دلمه‌اي، پوبلانو (رقم حساس) و پاپريكا (رقم مقاوم)، روي فراسنجه‌ هاي زيستي و جدول زندگي A. gossypii در اتاقك رشد با دماي 2±25 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي بررسي شد. براي انجام آزمايش، هر رقم فلفل با اسيد جيبرليك (0/005 گرم در 100 ميلي ليتر آب مقطر) و شاهد (آب مقطر)، در مرحله 6 تا 8 برگي محلول‌پاشي شدند. نشو و نما و زادآوري A. gossypii تا زمان مرگ آخرين فرد شته، روزانه در قفس هاي برگي تحت پايش قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد كه استفاده از اسيد جيبرليك در هر دو رقم مورد بررسي به طور معني داري باعث افزايش طول دوره پورگي و كاهش طول عمر حشرات كامل نسبت به شاهد شد. همچنين كاربرد اين هورمون تأثير بسزايي در كاهش پارامترهاي رشد جمعيت داشت. به‌طوري كه حداقل و حداكثر مقدار نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r)در تيمار اسيد جيبرليك رقم پاپريكا و تيمار شاهد رقم پوبلانو (به ترتيب 0/2839 و 0/4046 بر روز) به دست آمد. اين نتايج نشان مي‌دهد كه ادغام اسيد جيبرليك با رقم مقاوم پاپريكا در مديريت جمعيت A. gossypii مؤثر بوده و مي تواند در برنامه هاي مديريت تلفيقي A. gossypii مورد استفاده قرار گيرند.