گونه‌شناسي نما و پنجره‌هاي منازل مسكوني دوره پهلوي اول (مورد پژوهي: منازل مسكوني شيراز)

امروزه، با نگاهي اجمالي به سيما و منظر شهري در شيراز، مي‌توان آشفتگي را در بناها و نماهاي شهري مشاهده نمود. هدف پژوهش بررسي نماها و پنجره‌هاي بناهاي مسكوني دوره پهلوي اول در شيراز و گونه‌بندي آن‌ها مي‌باشد. روش پژوهش كيفي مبتني بر تحليل محتوا است، از مطالعات كتابخانه‌هاي، عكس‌برداري، مشاهده و برداشت ميداني، ترسيم نمودارهاي تحليلي هندسي و درنهايت گونه‌شناسي در مقايسه تطبيقي استفاده شده است. نتيجه پژوهش: خانه‌ها به سه گونه:1- خانه‌هاي اوايل پهلوي اول (با متراژ پانصد تا هشتصد متر، ساختمان‌هاي سه طرف و چهار طرف ساخت، اكثراً خانه‌ها طولي و تراس‌هاي به هم چسبيده همراه با قوس، بناها قرينگي كامل دارند و داراي پنجره‌هايي چوبي با تزيينات به سبك قاجاري و شبكه‌بندي فلزي در قسمت زيرزمين مي‌باشند)2- خانه‌هاي اواسط پهلوي اول (ساختمان‌هاي دو طرف ساخت، متراژهاي كم‌تر از پانصد متر و يك طبقه با زيرزمين، غيرقرينه هستند اما در قسمت درها و پنجره‌ها قرينگي ديده مي‌شود، داراي تزيينات فراوان، پنجره‌هاي دو قسمتي نيم‌دايره و مستطيل و شبكه‌بندي در زيرزمين مي‌باشند. همچنين داراي پنجره‌هايي با كاربرد در-پنجره‌ شيشه رنگي هستند 3- خانه‌هاي اواخر پهلوي اول(خانه‌هاي صاحب‌منصبان، اغلب يك‌طرف ساخت، تقسيم خانه‌ها به سه محور افقي مي‌باشد كه در قسمت مركز و تعريف ورودي، داراي جلوآمدگي يا فرورفتگي مي‌باشند. عمده تزيينات در قسمت ورودي بنا و داراي سنتوري، پلكان و ستون در جلو عمارت هستند. داراي نماهاي قرينه، خانه‌هاي بالاي 800 متر و پنجره‌هايي با خصوصيات شبكه‌بندي چوبي و چندبخشي و شيشه رنگي به‌منظور تزيينات مي‌باشند.