كركوك: استمرار و تعديل ستيز بر سر هويت، ثروت و قدرت

مسئله مقاله حاضر، كاوش در معادله كركوك با تمركز بر نبرد پنهان سه خوشه كردي، عربي و تركمن بر سر كسب و توسعه ثروت، منزلت و البته قدرت است. استوار بر آن مسئله، پرسش اصلي اين است كه سه گروه كرد، تركمن و عرب چه قابليت و برنامه اي براي برخورداري بيشتر از فرصت هاي اقتصادي و صيانت از منزلت ممتاز خود دارند؟ با فرض اينكه روند حاضر، باثبات خواهد بود و نيروي شگفتي سازي ظهور نخواهد كرد، چه سناريوهايي امكان ظهور و تحقق دارند؟ به گمان نگارنده، تحقق هر سناريويي در كركوك آينده، تابع ملاحظات استراتژيك بغداد، آنكارا، اربيل–سليمانيه و نيز تهران است. به دليل تنوع اين بازيگران و نيز تعارض و تخاصم فزاينده بين آنها، اولاً شاهد تطويل نزاع بر سر ثروت–منزلت در اين منطقه حياتي خواهيم بود؛ ثانياً، در كركوك فردا، خوشه اي دست بالا را خواهد داشت كه اتصالش به ميدان نظامي محكم تر باشد. بر اين اساس، همسو با قدرت گيري عراق، به نظر مي رسد رفته رفته بر قدرت بازي سازي بغداد افزوده مي شود. روش آزمون اين فرضيه نه بر اساس خيال و تعصب كه از طريق مطالعه انتقادي متن هاي اساسي، تجارب مشاهدتي نگارنده در اقليم كردستان و بغداد و گفتگو با سه مجموعه فعالان سياسي كرد و عرب، متخصصان دانشگاهي و بعضاً توده مردم عادي (اعم از كرد و عرب و تركمن) صورت گرفته است.