يك قرن توسعۀ اقتصادي: ارزيابي حكمراني نظام برنامه‌ريزي توسعۀ ملي در تركيه

تركيه يكي از كشورهاي باسابقه در زمينۀ برنامه‌ريزي توسعه است. ريشۀ برنامه‌ريزي توسعه با برنامه‌هاي توسعۀ صنعتي دهۀ 1930، شروع آن با تدوين برنامه‌هاي توسعۀ پنج‌سالۀ اوايل دهۀ 1960 و تكامل آن نيز، با پروگرام‌هاي ميان‌مدت سه‌ساله و برنامه‌هاي راهبردي اوايل قرن بيست‌و‌يكم بوده است. هدف اصلي اين پژوهش، مطالعۀ سير تحولات نظام برنامه‌ريزي توسعه با روش تاريخي و اسنادي و همچنين، ارزيابي حكمراني برنامه‌ريزي توسعه، با رويكرد سيستمي است. با رويكرد سيستمي، قصد داريم كه با شناسايي مؤلفه‌ها و عناصر نظام برنامه‌ريزي، تعاملات و روابط اجزاي سيستم را براي حصول اهداف بررسي نماييم. ارزيابي الگوي حكمراني نظام برنامه‌ريزي نشان مي‌دهد كه سيستم برنامه‌ريزي توسعه در تركيه پويا بوده است و طي ‌صد سال گذشته، با اصلاحات ساختاري، تكامل پيداكرده است. نظام برنامه‌ريزي توسعۀ ملي در اين كشور، چندسطحي بوده است و شامل برنامه‌هاي توسعۀ بلندمدت پنج‌ساله، پروگرام‌هاي ميان‌مدت سه‌ساله، برنامه‌هاي مالي ميان‌مدت سه‌ساله، برنامۀ سرمايه‌گذاري يك‌ساله، برنامۀ سرمايه‌گذاري رياست‌جمهوري و برنامه‌هاي راهبردي سازمان‌هاست كه باهم ارتباط نظام‌مند دارند.