غربالگري تحمل ارقام آلو نسبت به شب‌پره آلوGrapholita funebrana (Treitschke)

پروانه ميوه آلو Grapholita funebrana از مهم ترين آفات آلو (Prunus domestica) مي باشد. اين تحقيق طي سال‌هاي 1399 تا 1401 براي غربالگري 26 رقم و ژنوتيپ اميد بخش آلو از نظر شاخص تحمل تغذيه لارو شب پره آلو انجام شد. درصد آلودگي و تراكم جمعيت لارو آفت در دوره فعاليت آن يعني در اواسط ارديبهشت ماه آغاز و تا اواخر مهر ماه به فاصله هر ده روز يكبار محاسبه ‌شد. سپس شاخص حساسيت به تنش زيستي محاسبه شد. از مدل‌هاي سري زماني براي بررسي همبستگي بين درصد آسيب وتراكم جمعيت لارو و از روش تحليل خوشه براي تفكيك ارقام و ژنوتيپ‌ها بر اساس شاخص تحمل‏ استفاده شد. درجه تأثير صفات مختلف ميوه بر ميزان تحمل با محاسبه ضريب همبستگي اسپيرمن بررسي شد. نتايج نشان داد كه حداكثر شاخص لارو – روز مؤثر در سال هاي مطالعه در اواخر تير تا اوايل مرداد ماه بوده است. مقادير ضريب همبستگي تقاطعي در ارقام گالو و سوسورمي به ترتيب داراي حداكثر و حداقل مقادير بود. در نهايت ژرم پلاسم هاي كوئين روزا و آنجلو حساس ترين و ژرم پلاسم هاي قمي، غلامان، فريار، جي– بلك، زوجلو، گالو، جي-100، جي 98، جي 99، مورتيني، بلك امبر و كرمانشاه متحمل ترين نسبت به شب پره آلو بودند. صفات مساحت سطح ميوه، شاخص كروي بودن، قطر متوسط مهندسي ميوه، شاخص اندازه ميوه، طول و عرض ميوه داراي همبستگي مثبت و معني داري با شاخص هاي تحمل بودند. نتايج اين پژوهش بخشي از برنامه اصلاح ارقام آلو جهت توسعه كشت اين محصول در كشور مي باشد.