كليدواژه :
فلسفه اسلامي , منتقدان فلسفه اسلامي , نسبت فلسفه و دين , عقل فلسفي , متكلمان اسلامي , روش نظاممند , خواجهنصيرالدين طوسي
چكيده فارسي :
خواجهنصيرالدين طوسي را ميتوان در شمار برترين مدافعان فلسفۀ اسلامي در دوران غربت تفكر و فلسفهورزي دانست. او با تلاشها و حمايتهاي علمي و فلسفي خود، مانع از خاموشي چراغ اين انديشه اصيل شد. خواجهنصيرالدين براي دفاع از فلسفۀ اسلامي در برابر منتقدان آن، از روشي نظاممند بهره برده كه موجب تحول بنيادين در روند فلسفه و كلام اسلامي شد. پژوهش حاضر با استفاده از راهبردهاي توصيفي، تحليلي و استدلالي و روشهاي اسنادي، تحليل منطقي و قياسي، بدنبال تبيين نظام علميـدفاعي خواجهنصير در مواجهه با منتقدان فلسفۀ اسلامي است. يافته هاي اين تحقيق نشان ميدهند كه شاخصههاي روش نظاممند وي عبارتند از: تبيين عدم تعارض ميان فلسفه و دين، گفتگو با ساير انديشمندان، شرح فلسفه سينوي، نقد آراء مخالفـان و منتقـدان فلسفه، تركيب فلسفه مشائـي و اشراقـي، نشاندادن كاربرد فلسفه با ارائه كلام فلسفي، رويكرد عقلي و بدون غرضورزي در شرح و نقد، و رعايت اخلاق در نقد. نتايج پژوهش حاكي از آنست كه عقل فلسفي و رويكرد عقلاني خواجه، اساس و محور اصلي نظام علميـدفاعي اوست.