مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و طرحواره درماني بر تنظيم هيجاني و تاب آوري مادران داراي كودكان با اختلال بيش فعالي/كمبود توجه

زمينه و هدف: پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و طرحواره درماني بر تنظيم هيجاني و تاب‌آوري مادران داراي كودكان با اختلال بيش فعالي/كمبود توجه انجام شد. روش و مواد: روش پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون-پس آزمون با گروه كنترل و پيگيري است. جامعه‌آماري پژوهش حاضر شامل كليه مادران داراي كودكان بيش فعالي-نقص توجه 3 تا 7 ساله شهر تهران در سال 1402 تشكيل دادند، كه از بين آن‌ها، 45 نفر به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش (هر گروه 15 نفر) و يك گروه كنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمايش درمان شناختي رفتاري به مدت 10 جلسه 60 دقيقه‌اي و گروه آزمايش طرحواره درماني 12 جلسه 60 دقيقه‌اي تحت آموزش قرار گرفتند و گروه كنترل در ليست انتظار ماندند. ابزارهاي مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه تنظيم هيجان (گارنفسكي و كرايج، 2006) و تاب‌آوري (كانر و ديويدسون، 2003) استفاده شد. تجزيه‌وتحليل اطلاعات به دست آمده از اجراي پرسشنامه در دو بخش توصيفي و استنباطي (تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر) انجام گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد تفاوت بين طرحواره درماني و گروه درمان شناختي رفتاري در سطح 0.05 براي مؤلفه‌هاي تمركز مجدد مثبت وارزيابي مجدد مثبت معني‌دار مي‌باشد بنابراين با توجه به ميانگين‌هاي مرحله پس آزمون مي‌توان گفت روش طرحواره درماني تاثير معنادار بيشتري بر تغيير مؤلفه‌هاي تمركز مجدد مثبت و ارزيابي مجدد مثبت نسبت به گروه درمان شناختي رفتاري داشته است. همچنين نتايج نشان داد تفاوت بين طرحواره درماني و درمان شناختي رفتاري در سطح 0.05 براي تاب آوري معني‌دار مي‌باشد بنابراين با توجه به ميانگين‌هاي مرحله پس‌آزمون مي‌توان گفت طرحواره درماني نسبت به گروه درمان شناختي رفتاري تاثير معنادار بيشتري بر تغيير تاب‌آوري داشته است. همچنين پژوهش حاضر نشان داد كه درمان شناختي رفتاري و طرحواره درماني در مرحله پيگيري مي‌تواند باعث بهبود متغيرهاي پژوهش در مادران داراي كودكان با اختلال بيش فعالي/كمبود توجه شود. نتيجه‌گيري: اين مطالعه تاثير قابل توجه طرحواره درماني بر درمان شناختي رفتاري در بهبود تنظيم هيجاني و تاب‌آوري در مادران داراي كودكان مبتلا به اختلال بيش فعالي/كمبود توجه را نشان مي‌دهد. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه هر دو روش درماني مفيد هستند، اما طرحواره درماني بهبود بيشتري در متغيرهاي اندازه‌گيري شده دارد كه در طول زمان نيز پايدار مي‌ماند.‌