تحليل و بررسي تفسير روايات معرفة‌الله‌بالله در نگاه علامه طباطبايي

متون ديني ضمن بيان طرق متعدد شناخت خداوند، راهي با مضمون «معرفةالله‌بالله» پيش روي انسان‌ها قرار داده است؛ براي نمونه از اميرالمؤمنين(عليه‌السّلام) نقل شده است: اعْرِفُوا اللهَ بِاللهِ.... كه نظر بسياري از بزرگان را به خود جلب كرده و از اين جهت ديدگاه‌هاي مختلفي ذيل اين روايت شريف شكل گرفته است. علامه طباطبايي از جمله كساني است كه به شرح اين حديث پرداخته و آن را به معناي نفي واسطه در شناخت خدا مي‌گيرد و هرگونه شناختي غير از اين را شرك مي‌داند. او مي‌گويد: اين معرفت براي هر موجود داراي دركي حاصل است اما چون مورد غفلت واقع مي‌شود نيازمند رفع غفلت است. بنابراين نظر، تمامي براهين اثبات خدا براهين تنبيهي هستند. ايشان گرچه راه معرفت حصولي را براي شناخت خدا مسدود مي‌داند اما راه معرفت حضوري را براي اين مهم باز دانسته و معتقد است از طريق معرفةالنّفس مي‌توان به سرمنزل مقصود رسيد. اين پژوهش در صدد است تا با روش تحليلي- توصيفي و نقلي به تحليل و بررسي ديدگاه علامه طباطبايي در تفسير «معرفة‌الله‌بالله» بپردازد. آنچه پرداختن به اين مسأله را مهم مي‌كند اين است كه؛ اولا بر اساس جست‌وجوي نگارنده؛ ديدگاه علامه، با اين تفصيل در جاي ديگر نيامده است و ثانيا اين بررسي، جايگاه مباني فلسفي و عرفاني را در تبيين و تفسير متون ديني روشن‌تر مي‌كند.