طراحي الگوي رفتاري گروه‌هاي ذينفع در حاكميت شركتي در سازمان تامين اجتماعي و شركت ‌هاي وابسته

هدف: اين پژوهش به دنبال يافتن چگونگي الگوي رفتاري گروه‌هاي ذينفع در حكمراني شركتي در سازمان تامين اجتماعي ايران و شركت‌هاي وابسته بوده است، به بيان ديگر به حاكميت شركتي از ديدگاه رفتاري پرداخته شد.روش ‌شناسي پژوهش: براي انجام كار در آغاز به كمك پيشينه نظري موضوع به يك الگوي نظري رفتاري دست يافتيم كه شش شاخص رفتاري مشترك ميان ذينفعان شناسايي شد. سپس پرسشنامه‌اي متناسب با ساختار الگوي نظري با تعداد 36 پرسش طراحي و بين خبرگان در حوزه حاكميت شركتي توزيع گرديد. تعداد 207 پاسخ دريافت شد كه نهايتا ابزار پژوهش با آلفاي كرونباخ 0/933 روايي آن احراز گرديد. همچنين با بهره‌گيري از تحليل عاملي اكتشافي به روش مولفه‌هاي اصلي، تبييني از عوامل الگو كه يك تقسيم‌بندي از گروه‌هاي ذينفع بود، حاصل گرديد. به‌منظور اعتبارسنجي اين يافته‌ها، به روش تحليل عاملي تاييدي الگوي پيشنهادي نظري ارزيابي گرديد.يافته‌ها: نتايج حاصله، در معيارهاي CMIN كه برابر 2/694 به دست آمد كه زير مقدار معيار  3 مي‌باشد. همچنين شاخص RMSEA ريشه ميانگين مربعات خطاي تقريبي به مقدار 0/097 به دست آمد كه در محدوده 0/1 تا 0/05 و قابل قبول است. براي شاخص اندازه‌گيري كيفيت مدل آماري (AIC) به ميزان 1812 به دست آمد كه به مقدار شاخص مدل اشباع (1404) در مقايسه با الگوي غيروابسته به ميزان 5660 نزديكتر است و حاكي از نيكويي برازش الگو است.اصالت/ارزش افزوده علمي: به‌طوركلي شش گروه ذينفع حاكميت شركتي در شركت‌هاي وابسته به سازمان تامين اجتماعي شناسايي شد كه عبارتند از 1- ذينفعان نهادي، 2- دولت، 3- ذينفعان سياسي، 4- شبكه اجتماعي، 5- ذينفعان اقتصادي و 6- سهامداران. همچنين، تعداد 6 شاخص رفتاري مشترك ميان گروه‌هاي ذينفع نيز شناسايي شد كه عبارت بودند از 1- حل تعارض، 2- اعتمادسازي در هيات‌مديره، 3- چانه‌زني سياسي، 4- روابط قدرت-سياست، 5- تعيين هدف‌ها و 6- فرآيند تصميم‌گيري. براي ميزان تاثيرگذاري هر يك از شاخص‌هاي رفتاري ذينفعان در مورد تحت مطالعه از آزمون پارامتري تي‌استودنت و مقايسات ميانگين استفاده شد. نتايج اين ارزيابي نشان داد كه ذينفعان نهادي، دولت و ذينفعان سياسي داراي تاثيرگذاري قابل‌توجه و بيشتر نسبت به سايرين بر روي حكمراني در سازمان تامين اجتماعي مي‌باشند. همچنين مداخلات دولت در شاخص‌هاي تعيين هدف، چانه‌زني سياسي، اعتمادسازي در هيات‌مديره و حل تعارض، تاثيرگذاري معنادار و بالاتر از حد متوسطي بر حكمراني شركت‌هاي موردمطالعه داشته است. از طرفي گروه‌هاي سياسي در حوزه‌هاي فرآيند تصميم‌گيري، تعيين هدف و روابط قدرت-سياست تاثيرگذاري معنادار و بالاتر از حد متوسطي بر حكمراني شركتي در شركت‌هاي وابسته به سازمان تامين اجتماعي  داشته‌اند. نتيجه ارزيابي شاخص‌هاي رفتاري در بين گروه‌هاي ذينفع نشان داد كه سطح توجه مشترك اين گروه‌ها بيشتر معطوف به 3 شاخص هدف‌گذاري، تصميم‌گيري و روابط قدرت - سياست است.