تأثير آموزش تكليف-محور و بازخورد تصحيحي بر ارتقاء توانش منظورشناختي: مطالعه فارسي آموزان سطح مياني

با توجه به نبود پژوهشي جامع در راستاي پيشرفت توانش منظورشناختي فارسي‌آموزان غيرايراني، پژوهش حاضر به آموزش سه كنش گفتاري زبان فارسي (درخواست، رد و عذرخواهي) در چارچوب رويكرد تكليف-محور همراه با ارائه بازخوردهاي فرازباني و بازگويي به فارسي‌آموزان سطح مياني پرداخت. به‌اين‌منظور، 80 فارسي‌آموز سطح مياني به‌شكل نمونه گيري دردسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي به چهار گروه دسته‌بندي شدند: گروه آموزشِ تكليف-محورِ كنش هاي گفتاري به‌همراه ارائه بازخورد فرازباني؛ گروه آموزشِ تكليف-محورِ كنش هاي گفتاري به‌همراه ارائه بازخورد بازگويي؛ گروه آموزش سنتي كنش هاي گفتاري به‌همراه ارائه بازخورد فرازباني و گروه آموزش سنتي كنش هاي گفتاري به‌همراه ارائه بازخورد بازگويي. داده‌هاي پژوهش با بهره‌گيري از آزمون تكميل گفتمان تشريحي (Tajeddin et al., 2012) - كه روايي و پايايي آن تأييد شده بود- در آغاز و پايان بررسي (پيش‌آزمون و پس‌آزمون) گرد‌آوري و برمبناي مقياس تاگوچي (Taguchi, 2006) نمره‌‌دهي شد. يافته‌ها نشان داد كه آموزش سبب پيشرفت توليد كنش‌هاي گفتاري مي‌شود و همچنين گروهي كه سه كنش گفتاري را در قالب رويكرد تكليف-محور و بازخورد فرازباني دريافت كرده بودند، عملكرد بهتري نسبت به ديگر گروه ها داشتند. مي توان نتيجه گرفت كه (1) توليد كنش هاي گفتاري در فارسي‌آموزان از طريق آموزش پيشرفت مي‌كند، (2) آموزش تكليف-محور نسبت به روش سنتي در پيشرفت توانش منظورشناختي فارسي‌آموزان مؤثرتر است و (3) ارائه بازخورد فرازباني نسبت به بازخورد بازگويي در پيشرفت توانش منظورشناختي غيرفارسي‌زبانان تأثيرگذارتر است. يافته‌هاي اين پژوهش مي تواند در راستاي پيشرفت توانش ارتباطي و توانش منظورشناختي فارسي آموزان به ياري مدرسان زبان فارسي و طراحان مواد آموزشي بيايد.