مناسبات دولت انگليس با خوانين حيات داودي با تأكيد بر قراردادهاي شركت نفت ايران و انگليس با آنها (از 1299ش/1920م تا 1320ش/1941م)

در زمان كشف نفت در ايران، يكي از چالش‌ هاي دولت انگليس براي بهره‌برداري از اين منابع، ضعف دولت مركزي و ناتواني در كنترل قدرت‌هاي محلي بود كه در محل فعاليت شركت سكونت و حكمراني داشتند؛ بنابراين انگليس براي چيره‌شدن بر اين چالش، وارد مناسبات گسترده‌اي با حكام و خوانين ساكن در مكان‌هاي فعاليت شركت، ازجمله با بختياري‌ها، بني‌كعب و حيات داودي‌ها شد. بر همين اساس، هدف اين پژوهش بررسي فعاليت‌هاي شركت نفت ايران و انگليس در قلمرو حكمراني خوانين حيات داودي و تبيين سياست‌هاي اين شركت در قبال سران اين طايفه، از اواخر دورۀ قاجار تا سقوط رضاشاه است. سؤال پژوهش اين است كه برقراري ارتباط بين خوانين حيات داودي و شركت نفت ايران و انگليس، به چه نحوي بوده و تغيير حكومت از قاجار به پهلوي، چه پيامدهايي براي آنها داشته است؟ طبق يافته‌هاي پژوهش، قرارداشتن قلمرو حكمراني حيات داودي‌ها در محدودۀ عملياتي شركت، موجب انعقاد قراردادهايي مابين آنها شد كه ازنظر اقتصادي و سياسي، منافع زيادي براي سران اين طايفه به‌همراه داشت؛ اما اين مراودات در دورۀ پهلوي كاملاً با برنامه‌هاي اين حكومت در تعارض بود. از طرفي شركت نفت نيز به تبعيت از سياست‌هاي دولت انگلستان، سطح ارتباطات خود را با حيات داودي‌ها كاهش داد و يا آن را به‌طور كامل قطع و مناسباتش را با دولت مركزي تقويت كرد. درنهايت اين تغييرات موجب بروز چالش و درگيري مابين بزرگان اين طايفه با حكومت پهلوي و حذف آنها از صحنۀ قدرت شد. روش اين پژوهش، توصيفي– تحليلي و با تكيه بر اسناد است.