مطالعه فعاليت ضد ويروسي پپتيدهاي زيست‌‌فعال مستخرج از خيار دريايي سياه (Holothuria leucospilota) عليه ويروس‌‌هاي Herpes simplex (نوع 1 و 2)، Chikungunya و Dengue

با توجه به وجود نگراني‌‌ها در زمينه استفاده از تركيبات ضد ويروسي صناعي يا شيميايي در صنايع داروسازي، توجه به منابعي با منشأ طبيعي داراي فعاليت ضد ويروسي، ضروري به‌نظر مي‌‌رسد. خيارهاي دريايي يكي از اين منابع هستند كه خواص فيزيولوژيك متعدد آنها در جوامع علمي مورد بحث است. هدف تحقيق حاضر نيز توليد پپتيدهاي زيست‌‌‌‌فعال از Holothuria leucospilota با استفاده از دو آنزيم ميكروبي آلكالاز و فلاورزايم و ارزيابي فعاليت ضد ويروسي آنها عليه ويروس‌‌هاي Herpes simplex (نوع 1 و 2)، Chikungunya و Dengue بود. نتايج نشان داد، بافت خيار دريايي داراي حدود 13 درصد پروتئين است كه اين رقم در پودر‌‌هاي آبكافتي حاصل به بيش از 67 درصد رسيد. ميزان پروتئين و درجه آبكافت در پودر آبكافتي توليدي با استفاده از آنزيم آلكالاز (به‌ترتيب 0.16±71.58 و 0.3±48.37 درصد) بيشتر از پودر توليدي با فلاورزايم (به‌ترتيب 0.26±67.88 و 0.6±41.42 درصد) بود (0.05 p). در ادامه مشخص شد، هر دو نوع پپتيد توليدي در هر دو غلظت 4 و 5 ميلي‌‌گرم بر ميلي‌‌ليتر داراي خواص ضد ويروسي هستند. در اين تحقيق، نوع آنزيم مصرفي جهت توليد پپتيدهاي زيست‌‌فعال و غلظت پپتيدها بر فعاليت ضد ويروسي آنها اثر معني‌‌داري داشت. پپتيدهاي توليدي با استفاده از آنزيم آلكالاز به صورت معني‌‌داري فعاليت ضد ويروسي بيشتري عليه ويروس‌‌هاي مورد مطالعه داشتند، ضمن اين‌كه افزايش غلظت پپتيدها از 4 به 5 ميلي‌‌گرم بر ميلي‌ليتر منجر به افزايش معني‌‌دار فعاليت ضد ويروسي آنها نيز گرديد (0.05 p). در بين ويروس‌‌هاي مورد بررسي، Herpes simplex (نوع 1) و ويروس Dengue به‌ترتيب مقاوم‌‌ترين و حساس‌‌ترين ويروس‌‌ها بودند (0.05 p). بنابر نتايج تحقيق حاضر، پپتيدهاي زيست‌‌فعال استخراجي از خيار دريايي داراي پتانسيل استفاده در صنايع داروسازي به عنوان يك تركيب ضد ويروس با منشا طبيعي هستند، ولي با وجود اين انجام آزمايش‌هاي تكميلي به منظور ارزيابي اثرات سميت احتمالي آنها ضروري است.