تحليل راهكارهاي پيشگيري، كشف و مبارزه با جرائم نوظهور در فضاي سايبر

زمينه و هدف: امروزه نظام اجتماعي تحت تأثير عميق فناوري ‌هاي نوين و سايبري قرارگرفته و در اين فضاي جديد، جرائمي نوظهور شكل مي‌گيرند كه بررسي راهكارهاي علمي پيشگيري، مقابله و كشف آن‌ها از ديدگاه متخصصان و خبرگان در شرق استان تهران، هدف اين پژوهش است.روش: پژوهش از نظر هدف كاربردي و روش اجراي آن با رويكرد آميخته است. در بخش كيفي با استفاده از پنل‌ خبرگي، ديدگاه 12 نفر از متخصصان و خبرگان دريافت و تحليل محتوا شده و در بخش كمّي، با روش پيمايش از افراد مجرب و متخصص در حوزه‌ جرائم نوظهور در فضاي سايبري در فرماندهي انتظامي شرق استان تهران و پليس فتا تعداد 130 نفر نمونه از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب و اطّلاعات با تكميل پرسشنامه گردآوري شده‌است. پايايي ابزار از طريق آلفاي كرونباخ تأييد و با استفاده از تحليل عاملي اكتشافي داده‌ها و اطّلاعات، بررسي شده‌اند.يافته‌ها: يافته‌هاي بخش كيفي نشان داد تعداد 45 راهكار براي برخورد و مبارزه با جرائم نوظهور در فضاي سايبري شناسايي شده ‌است كه تعداد 23 راهكار در بخش پيشگيري، 10 راهكار در بخش مبارزه و 12 راهكار در بخش كشف قرار دارد. بخش كمّي هم نشان داد بين راهكارهاي پيشگيري، مبارزه و كشف جرائم نوظهور تفاوت وجود دارد. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد عامل‌هاي اول، دوم و سوم داراي مقدار ويژه بيشتر از يك هستند و در چرخش عامل‌ها، هركدام از آن‌ها تقريباً فاصله‌ نزديكي با هم دارند.نتيجه‌گيري: براي مأموران پليس كشف جرائم داراي اولويت است؛ درصورتي‌كه نياز است با آموزش و توجيه مأموران پليس مرحله‌ پيشگيري و مبارزه نيز براي آنان در اولويت بيشتري قرار گيرد. راهكارهاي كنترل جرائم نوظهور در فضاي سايبري، نيازمند برنامه‌‌ريزي گسترده در همه ابعاد فني، وضعي، قانوني، انتظامي و اجتماعي است.