خوانش همايندهاي علّي شادي ممدوح و مفهوم شناسي آن در آيات و روايات؛ مطالعه موردي واژه هاي ضحك، داعب، فرح، سرور

قرآن، معجزه جاودان اسلام ابعاد گوناگوني از اعجاز بياني را دارا است. هدف از تحقيق حاضر طرح و توصيف مفهوم با هم‌آيي شادي در قرآن كريم و روايات و توجه به نقش تركيبات هم آيند در مسائل كاربردي است. شادي در قرآن و احاديث، به دو بخش ممدوح و مذموم تقسيم مي‌شود. شادي ممدوح شادي توأم با اهداف الهي و انساني بوده كه انسان در آن از نظر روحي، سبك‌بال شده و از شرايطي كه در آن قرار گرفته است رضايت، كسب مي كند؛ حال سؤال اين است واژه هاي دال بر شادي ممدوح در قرآن به لحاظ مفهوم شناسي چه معنا، وابعاد و ويژگيهايي دارد؛ پژوهش حاضر به بررسي تحليلي- توصيفي همايندهاي علّي شادي ممدوح و مفهوم شناسي آن در آيات و روايات مي پردازد. از اين رو، در مقاله حاضر، در حوزه نظري مروري بر آرا زبان شناسي فرث، پالمر، در حوزه زبان شناسي كاربردي، داشته و در ادامه به تحليل و توصيف مفهومي اين پديده زباني در واژه هاي دال بر مفهوم شادي، مي پردازد. نتايج بيانگر اين است كه يقين و رضامندي، نقطه اتّكاي مطمئن، خوش رويي و محبت و دوري از شادي هاي ناپايدار، از جمله همايندهاي علّي مرتبط با شادي ممدوح است. هفده واژه متناظر با مفهوم شادي در قرآن و روايات بكار رفته، كه برخي جزء واژگان مشتركي بوده كه هر دو مفهوم شادي ممدوح و مذموم را مد نظر داشته است. يكايك اين واژگان داراي افتراق و تمايزهايي است كه موجب امتياز به كارگيري هر يك در موقعيت خاص و معين مي‌شود.