ارتباط دوسويۀ انسان و ايزدان در اندرزنامه هاي فارسي ميانۀ زردشتي

در دين زردشتي ايزدان و امشاسپندان، بزرگترين كارگزاران اورمزدند و در هر سه مرحلۀ آفرينش، نگهداشت و پايان كار جهان تكاليفي بر عهده دارند. در اين دين، انسان كه تنها آفريدۀ برخوردار از آگاهي و اختيار است، بايد با انتخاب آگاهانه جبهۀ اورمزد و نيكي‌ را بيفزايد. اندرزنامه‌هاي زردشتي متوني حكمي مبتني بر اصول باورهاي مزديسني‌اند كه راه و روش زيست درست و رستگاري را به انسان نشان مي‌دهند. با اين وصف توقع مي‌رود به ارتباط ميان اين دو ركن اساسي در اندرزنامه‌‌‌ها توجه شده باشد. در اين مقاله در جستجوي پاسخگويي به اين پرسش برآمده‌ايم كه ميان ايزدان و انسان در اين متون چگونه ارتباطي برقرار است و ابعاد آن چيست. با جستجو در متن ‌اندرزنامه‌هاي فارسي ميانۀ زردشتي برشمرده‌شده در تاريخ ادبيات ايران پيش از اسلام ، استخراج مضامين مرتبط با موضوع موردنظر و تحليل آن، آشكار شد كه ميان ايزدان و انسان ارتباطي معنادار و دوسويه برقرار است. براي انسان نسبت به ايزدان تكاليفي مقرر شده و در مقابل، از سوي ايزدان به انسان بركات و حمايت‌هايي مي‌رسد. بدينسان، انسان به يزش و نيايش ايزدان، دوستي و يگانگي با آنان، تسليم و رضا در برابر آنان و توسل و توكل به آنان توصيه شده‌است. در مقابل، ايزدان در دو ساحت انفسي و آفاقي بركاتي خواهند بخشيد و مردمان را از حمايت‌هايي بهره‌مند خواهندكرد. بدين‌ترتيب انسان و ايزدان در ارتباطي دوسويه با افزايش نيكي‌ها و تقويت جبهۀ نيكي ‌به پيشبرد هدف اورمزد از آفرينش گيتي ياري مي‌رسانند.