ايران اسلامي و مسئله پيشرفت

هرچند كشور ايران با پيروزي انقلاب اسلامي، در برخي از زمينه ها پيشرفت خوبي داشته و تا حدودي به بازدارندگي نظامي دست يافته است، اما در بسياري از حوزه هاي ديگر، هنوز فاصله زيادي با جامعه مطلوب و پيشرفته آرماني دارد. بنابراين سوال اصلي مقاله حاضر اين است: عامل پيشران پيشرفت ايران چيست؟ به عبارت ديگر:  نقطه عزيمت ايران اسلامي به سوي پيشرفت كجاست؟ با توجه به مطالعات اكتشافي، فرضيه مقاله اين است؛ عامل پيشران پيشرفت در ايران، فرهنگ و تحول فرهنگي درون زاد است. براي اثبات فرضيه و حل مسئله، پس از تعريف مفاهيم و طرح نظريه ها با روش توصيفي- تحليلي به مطالعه و جست وجوي پيشران پيشرفت و عامل توسعه ساز در كشورهاي غربي، ژاپن و آسياي جنوب شرقي  پرداخته شده است. يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه عامل اصلي در توسعه يا پيشرفت جوامع ياد شده، تحول فرهنگي درون زاد ايجاد شده در اين كشورها در دوره اي از تاريخ آنها بوده است. بنابراين راه پيشرفت و دست يابي به تمدن سازي نوين اسلامي در ايران، كه رهبر معظم انقلاب اسلامي حضرت آيت الله خامنه اي بويژه در بيانيه گام دوم انقلاب برآن تأكيد دارند، مبتني بر تحول فرهنگي و پيشرفت ايران اسلامي است. از نتايج ديگر مقاله، بيان ظرفيت هاي موجود در فرهنگ اصيل اسلامي براي پيشرفت ايران و تمدن سازي نوين اسلامي است كه عبارتنداز: ميراث غني جنبش اصلاحي اسلامي، اجتهاد مستمر و فقه پوياي شيعه، تأكيد بر فرهنگ كار، فقدان تضاد ميان ارزش هاي ديني و پيشرفت، اصل مترقي ولايت فقيه ،الگوي عيني دولت نبوي و علوي در گذشته و الگوي آرماني دولت مهدوي در آينده .