ارزيابي امكان‌پذيري تهديد بر دارايي‌هاي آب و فاضلاب شهري در مواجهه با سوانح انسان‌ساخت عمدي (مطالعه موردي: شهر همدان)

در عصر كنوني سوانح انسان‌ساخت عمدي با عامليت دشمن خارجي و داخلي و تهديدات ناشي از آنها كه همواره زيرساخت‌ها و دارايي‌هاي حياتي جوامع انساني را مورد هدف قرار مي‌دهد يكي از مهم‌ترين مباحث مديريت بحران و پدافند غيرعامل است. تاريخچه اين نوع سوانح در اقصي‌نقاط جهان نشان مي‌دهد؛ مهم‌ترين دليل و انگيزه دشمن در بالفعل كردن تهديدات خود؛ ضربه‌زدن به دارايي‌هاي حياتي يك جامعه باهدف ايجاد اختلال در امنيت و پايداري و رسيدن به منافع خود (به‌ويژه منافع سياسي، فرهنگي و اقتصادي) است. در اين راستا زيرساخت آب و فاضلاب شهري با مأموريت تأمين آب شرب بهداشتي يكي از دارايي‌هاي حياتي جامعه و از طرفي جذاب براي دشمنان است كه ضربه به اين دارايي معمولاً پيامدهاي جبران‌ناپذيري هم بر خود دارايي و هم بر جوامع انساني برجا مي‌گذارد، از مهم‌ترين پيامدهاي ناشي از بالفعل شدن تهديد بر دارايي‌هاي آب و فاضلاب شهري مي‌توان به شكل‌گيري بحران اجتماعي و اغتشاشات مردمي اشاره نمود. در اين تحقيق باهدف اصلي ارزيابي امكان‌پذيري تهديد بر دارايي‌هاي آب و فاضلاب شهر همدان در مواجهه با سوانح انسان‌ساخت عمدي، موضوع با استفاده از روش تركيبي SECA-GIS[1] مورد ارزيابي قرار گرفت، نتايج نشان مي‌دهد در اين شهر از بين معيارهاي ارزيابي تهديدات؛ شدت تهديد با وزن 1844/0، بزرگي تهديد با وزن 1780/0 و سابقه وقوع با وزن 1674/0 به ترتيب اولويت اول تا سوم را به خود اختصاص داده و همچنين از بين تهديدات سوانح انسان‌ساخت عمدي به‌طوركلي شورش و اغتشاش رتبه اول، حمله هوايي و موشكي رتبه دوم و خرابكاري رتبه سوم را كسب نموده است، ليكن با نگاهي به دسته‌بندي انواع سوانح انسان‌ساخت عمدي؛ حمله هوايي و موشكي (با عامليت دشمن خارجي) و شورش و اغتشاشات (با عامليت دشمن داخلي) در منطقه موردمطالعه در رتبه اول قرار دارند و برحسب جذابيت دارايي‌هاي زيرساخت آب و فاضلاب از ديد دشمن؛ تصفيه‌خانه‌هايآب شهر با كسب امتياز 5072/4 در سطح بحراني در مواجهه با حملات هوايي و موشكي قرارگرفته كه نيازمند انجام اقدامات پيشگيرانه و دفاعي است. [1] Simultaneous Evaluation of Criteria and Alternatives - Geographic Information System