تدوين چارچوبي براي شناسايي مسائل بغرنج در برنامه ‌ريزي شهري

امروزه، مسائل نوين حوزه شهرسازي به دليل پيچيدگي، عدم قطعيت و هنجارمندي، بغرنج تلقي مي‌شوند. اين در حالي است كه علي‌رغم معرفي مفهوم مسئله بغرنج در معناي عام در طول 5 دهه گذشته، شناسايي مسائل شهري بغرنج و نحوه مواجهه با آن، در ميان نظريه‌پردازان برنامه‌ريزي شهري همچنان موضوعي در كانون توجه و نيازمند مطالعه است. ازاين‌رو، هدف از مقاله حاضر، تدوين چارچوبي براي شناسايي مسائل بغرنج در برنامه‌ريزي شهري است. روش‌شناسي مطالعه، تحليل تبارشناسانه است كه پديده‌ها را در تطور تاريخي خود بررسي كرده و جايگاه انتقادي مناسبي را براي فهم شرايط كنوني آن‌ها، پديد مي‌آورد. اين‌چنين، مفهوم مسئله شهري بغرنج در پنج مرحله شامل شناسايي، سوابق شكل‌گيري، كشف گفتمان‌ها، تحليل گسست و نقد حال، مورد تحليل تبارشناسي قرارگرفته است. بر اساس چارچوب پيشنهادي، مسائل شهري بغرنج در دو دسته كلي مشخصه‌هاي مسئله محور و مشخصه‌هاي راه‌حل محور، قابل‌شناسايي هستند كه متعاقباً ويژگي‌هايي را چون نامعيني در تعريف و پيكربندي، منحصربه‌فردي، ارتباط متقابل و تنگاتنگ، عدم امكان تعريف راه‌حل قطعي، پايان‌ ناپذيري فرآيند مواجهه و عواقب گسترده و اجتناب‌ناپذير مواجهه، در برمي‌گيرند. درعين‌حال، نبود حاكميت و متولي اصلي در مواجهه، فرصت محدود براي مواجهه و تشديد به‌واسطه مواجهه شوندگان، ظهور مسئله شهري فوق بغرنج را به دنبال دارد. چارچوب ارائه‌شده براي شناسايي مسائل بغرنج در شهرسازي، زمينه‌ساز تحليل دقيق‌تر و متعاقباً تعريف كارآمدتر چگونگي مواجهه با آن‌ها براي برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران شهري است كه به‌علاوه، نيازمند كاربست و مداقه در پژوهش‌ هاي مرتبط موضوعي و موردي آتي خواهد بود