واكاوي ساختار لفظي و محتوايي ملمّعات در مناقب علوي ابن ‌حُسام خوسفي

ديوان شعري ابن حُسام، شاعر و مديحه ‌سراي صاحب ‌نام قرن نهم هجري، مهم‌ترين اثر او مشتمل بر قصايد، غزليات، ترجيع‌بندها، رباعيات و مثنوي‌هاي زيبا و دلنشين است. او شاعري آييني است كه تسلط وي بر علوم زمانش، به ويژه تفسير، حديث و رجال موجب شده تا بسياري از آيات قرآن و احاديث را در گفتارش به نظم درآورده و آن‌ها را به انواع صنايع لفظي و معنوي بيارايد. بارزترين اين صنايع كه نمود قابل توجهي در اشعارش يافته، دوزبانگي يا تلميع است. براين‌اساس در پژوهش حاضر با استفاده از ابزار كتابخانه‌اي و روش توصيفي- تحليلي به ساختار لفظي ملمّعات و ساختار محتوايي آن در مناقب علوي ابن‌حُسام پرداخته شده است. در ديوان ابن حُسام، ملمّعات در سه محور ملمّعات قرآني، ملمّعات حديثي و ملمّعات خود شاعر آمده است. مناقب علوي به موضوعاتي مانند اخلاق، ارزش‌هاي ديني، فضيلت علمي، شرح جنگ‌ها و ذكر دلاوري‌ها اختصاص دارد كه شاعر به طور ماهرانه اين ويژگي ها را  به زيور آيه‌اي از قرآن يا حديثي از پيامبر(ص) آراسته است. بي‌شك اين امر علاقه‌ي ابن‌حسام به قرآن كريم و مضامين آن و اشراف كامل او بر زبان وحي را نشان مي‌دهد. پرداختن به تنوّع ملمّعات و مضامين آن‌ها، علاوه بر اينكه كاري هنرمندانه در عرصه‌ي ادبيات آييني است، ما را با گستره‌ي انديشه و تفكر اين شاعر بزرگ آشنا مي‌سازد.