حكمراني خوب در سياست‌گذاري نظام اختراعات ايران

هدف: براي تشويق نوآوري، صرف وجود حقوق مالكيت فكري كافي نيست، بلكه نحوه مديريت و اجراي آن‌ نيز اهميت بسياري دارد. اينجا است كه مفهوم حكمراني خوب در حقوق مالكيت فكري مطرح مي‌شود. تبلور ارزش‌هاي هشت‌گانه حكمراني خوب در نظام ثبت اختراع، منجر به ايجاد يك نظام مطلوب و كارآمد مي‌گردد. اين پژوهش با هدف شناسايي گلوگاه‌هاي نظام ثبت اختراع ايران و ارائه سياست‌هايي مبتني بر حكمراني خوب براي بهبود كارايي و اثربخشي نظام ثبت اختراعات ايران با شيوه داده‌كاوي انجام شده است.روش پژوهش: براي بررسي نظام اختراعات ايران، از داده‌هاي جمع‌آوري‌شده از پايگاه اداره مالكيت معنوي سازمان ثبت اسناد و املاك كشور استفاده شد تا روند تغييرات تعداد اختراعات ثبت‌شده و ساير داده‌هاي موجود در اين زمينه تحليل شود.يافته‌ها: يافته‌ها نشان مي‌دهد تعداد اختراعات ثبت‌شده در ايران در طول زمان دچار نوسانات متعددي بوده كه عمدتاً نه ناشي از سطوح نوآوري و توسعه بلكه ناشي از تغييرات در سياست‌هاي اداري و حمايتي است. همچنين، اطلاعات به‌دست‌آمده نشان داده است كه سهم اختراعات ثبت‌شده توسط اشخاص حقوقي در ايران بسيار كمتر از ميانگين جهاني است. در ادامه پژوهش، ميزان اعتبار اختراعات ثبت‌شده و وابستگي اشخاص داراي بيشترين گواهي اختراع بررسي شده است.نتيجه‌گيري: پيشنهادات سياستي مختلفي از جمله افزايش هزينه‌هاي ثبت و تمديد اختراع، تقويت شفافيت در ارائه اطلاعات و ارتقاي پاسخگويي نهادهاي مربوطه براي بهبود نظام ثبت اختراعات ايران ارائه گرديده است. هدف نهايي اين پژوهش، ايجاد بستري مناسب براي توسعه نوآوري و حمايت از حقوق مخترعان در راستاي تحقق حاكميت خوب در نظام مالكيت فكري است.