ارزيابي كيفيت هواي آزاد اراك با تاكيد بر شاخص‌هاي تجمعي و مبتني بر خطر بهداشتي

زمينه و هدف: شاخص كيفيت هوا (AQI) در توصيف كيفيت هواي آزاد اثر متقابل آلاينده‌هاي متعدد را در نظر نمي‌گيرد، درحاليكه غلظت و خطر بهداشتي بالاي يك آلاينده ممكن است اثر ديگر آلاينده‌ها را تشديد كند. هدف اصلي اين مطالعه توصيف كيفيت هواي آزاد اراك با در نظر گرفتن اثرات تجمعي و خطر‌هاي بهداشتي آلاينده‌هاي معيار هوا است.روش بررسي: در اين مطالعه، كيفيت هواي آزاد شهر اراك در سال 1401 بر اساس غلظت‌هاي آلاينده‌هاي معيار در زمان‌هاي متوسط گيري مناسب بررسي شد. علاوه براين، AQI، شاخص تجمعي كيفيت هوا (AAQI) و شاخص كيفيت هواي مبتني بر خطر بهداشتي (HAQI) محاسبه شدند. يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه غلظت‌هاي 1 ساعته NO2 و SO2، غلظت‌هاي 24 ساعته PM10 و PM2.5 به ترتيب در 0/05، 0/2، 12/1 و 35/5 درصد از موارد معتبر ثبت شده فراتر از استاندارد بود. مقادير AQI، AAQI و HAQI به ترتيب در 54/4، 77/3 و 56/2 درصد از ساعات بيش از 100 بود. PM2.5 در بيش از 99 درصد موارد آلاينده مسئول بود.نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه AAQI و HAQI نسبت به AQI كيفيت هوا را آلوده‌تر توصيف كردند. توصيف سختگيرانه‌تر كيفيت هوا توسط AAQI و HAQI ممكن است منجر به افزايش اتخاذ اقدامات پيشگيرانه در متوليان و عموم مردم شود. لذا توصيه مي‌شود تصميم گيران در حوزه پايش كيفيت هوا در ايران اين شاخص را مورد توجه قرار دهند.