مصداقيابي و ارتباط‌سنجي «امت وسط» و پيروان «ملت حنيف» در نظام قرآني تمدني «امت»

امت، كلان‌ترين نظام اجتماعي و تمدني قرآني است. عبارت «اُمَّهً وَسَطا» در قرآن كريم(بقره: 143) افراد محدودي را مخاطب قرار داده است. خطاب ويژۀ اين آيه در كنار دعوت عمومي قرآن مبني بر تبعيت از ملت حنيف ابراهيمي در آيۀ «فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفا»(آل عمران: 95)، اين سؤال را ايجاد كرده است كه جايگاه پيامبر خاتم(ص) و پيروان آن حضرت در كنار ساير پيروان ملت حنيف ابراهيمي در نظام تمدني امت، چگونه تبيين شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسايي مصاديق و ارتباط «امت وسط» و پيروان «ملت حنيف» در نظام قرآني تمدني «امت» بود. روش: با روش توصيفي- تحليلي، پس از مفهوم‌شناسي و مصداق‌يابي «أُمَّهً وَسَطا» و پيروان «ملت حنيف»، ارتباط تمدني «امت وسط» با «ملت حنيف» پژوهش شده است. يافته‌ها: انسانهايي كه به نداي فطرت حق‌گراي خويش گوش مي‌دهند، پيروان ملت حنيف ابراهيمي‌اند و امت را تشكيل مي‌دهند. نتيجه‌گيري: اهل بيت(ع) و كارگزاران ايشان در جايگاه «امت وسط»، مردم را هدايت مي‌كنند. امت وسط، «خَيْرَ أُمَّه» هستند كه با دو ويژگي «يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُون‏» در قرآن كريم معرفي شده‌اند.