عنوان مقاله :
نقش و جايگاه محوطۀ باغبَميد در دشت سيرجان طي سدههاي 6 الي 10ه.ق. براساس تحليل يافتههاي سفالي
پديد آورندگان :
خالديان ، ستار دانشگاه هنر شيراز - دانشكدۀ باستانشناسي و مرمت - گروه باستانشناسي , افضلي ، زينب دانشگاه تهران - دانشكدۀ ادبيات و علوم انساني - گروه باستانشناسي
كليدواژه :
باغبَميد , دشت سيرجان , سدههاي مياني دوران اسلامي , بررسي باستانشناسي , گونهشناسي سفال
چكيده فارسي :
محوطۀ باغبَميد در شمالغربي شهر سيرجان طي بررسيهاي باستانشناسي سال 1397 شناسايي شد. وسعت زياد و تنوع يافتههاي فرهنگي اين محوطه، از نقش مهم آن در دشت سيرجان طي دوران اسلامي حكايت دارد. به ايندليل جستار حاضر قصد دارد تا در پژوهش پيشرو براي شناخت موقعيت و جايگاه محوطۀ باغبَميد در بازۀ زماني سدههاي مياني دوران اسلامي به بررسي و تحليل يافتههاي سفالي آن بپردازد؛ زيرا در منابع مكتوب اين دوره، اطلاعات اندكي از اين مكان وجود دارد، ولي از بررسي ميداني آن، يافتههاي سفالي متنوعي بهدست آمد كه تا حدودي ميتوان با مطالعۀ آنها به موقعيت اين محوطه در سدههاي مياني دوران اسلامي دستيافت. پرسشهاي اصلي اين پژوهش عبارتنداز 1. موقعيت محوطۀ باغبَميد در سدههاي 6 الي 10ه.ق. براساس بررسي و تحليل يافتههاي سفالي چگونه ارزيابي ميشود؟ 2. فناوري رايج يافتههاي سفالي اين محوطه كدامند؟ 3. براساس شواهد، يافتههاي سفالي اين محوطه وارداتي يا بومي هستند؟ 4. محوطۀ باغبَميد براساس يافتههاي سفالي چه نقش و جايگاهي در برهمكنشهاي منطقهاي و فرامنطقهاي در سدههاي مياني دوران اسلامي داشته است؟ اين پژوهش تلاشي در جهت مطالعۀ يافتههاي سفالي محوطۀ باغبَميد طي سدههاي مياني اسلامي است تا بتوان سيماي اين محوطه را در اين بازۀ زماني مشخص كرد. روش پژوهش، توصيفي-تحليلي و يافتههاي آن بهصورت كتابخانهاي و ميداني گردآوري شده است. نتايج نشانداد كه اين محوطه همزمان با محوطۀ قلعهسنگ طي سدههاي 6 تا 10ه.ق. استقرار داشته و حلقۀ ارتباطي راههاي مهم تجاري-اقتصادي به شهر مركزي سيرجان بوده است. يافتههاي سفالي محوطۀ باغبَميد در دو گروه اصلي بيلعاب (نقوش كنده، فشاري، قالبي، مُهري و تركيبي) و لعابدار (لعابدار تكرنگ و چندرنگ) تقسيم ميشوند. در اين محوطه، دادهاي مبنيبر توليد سفال يافت نشد، كه نشان ميدهد به احتمال اكثر سفالها وارداتي بوده و از مناطق دور و نزديك به آن وارد شدهاند.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي باستان شناسي ايران
عنوان نشريه :
پژوهش هاي باستان شناسي ايران