مطالعه برخي خواص ضدميكروبي و ضدالتهابي زهر زنبورعسل فراوري شده با پرتو گاما

پرتوتابي گاما روشي براي حذف تركيبات آلرژن زهر زنبورعسل است. مطالعه خواص ضدميكروبي و ضدالتهابي زهر زنبورعسل فراوري شده با پرتو گاما هدف اين مطالعه است. نمونه‌هاي زهر با دزهاي 0، 2، 4، 6 و 8 كيلوگري گاما پرتوتابي شد. براي تعيين خواص ضدميكروبي زهر از روش انتشار از چاهك استفاده شد و قطر هاله ممانعت از رشد قارچ و باكتري در اطراف چاهك‌ها اندازه‌گيري شد. براي مطالعه اثرات ضدالتهابي زهرزنبور عسل، از مدل ايجاد التهاب پنجه پاي موش صحرايي با تزريق فرمالين 2/5 درصد استفاده شد. براي سنجش اينترلوكين-6 و -10 از 24 سر موش در 6 گروه با 4 تكرار استفاده شد. براي اين منظور مقدار 1 ميلي‌گرم زهر پرتوفراوري شده به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن به‌صورت تزريق داخل صفاقي به موش‌ها تزريق شد و پس از 2، 4 و 6 ساعت، خونگيري از قلب و جداسازي سرم خون انجام شد. نمونه‌هاي طحال جهت استخراج RNA و انجام آزمايشات بيان ژن اينترلوكين 6 و 10 و اينترفرون گاما جدا شد. داده‌هاي آزمايشي در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با استفاده از نرم‌افزار آماري SAS آناليز شد. پرتوتابي زهر زنبور عسل، تأثيري بر خواص ضدميكروبي زهرزنبورعسل نداشت (0/05 P). در طول 6، 48 و 72 ساعت پس از تزريق، كاهش قابل توجه در بيان ژن اينترلوكين-6 و -10 بافت طحال در دزهاي 4 و 6 و 8 كيلوگري زهر زنبور پرتوتابي شده در مقايسه با گروه شاهد و دز 2 كيلوگري مشاهده شد (0/05 P). كاهش قابل توجه در بيان ژن اينترلوكين-6 و -10 بافت طحال در تمامي تيمارها در زمان 72 ساعت در مقايسه با زمان 48 و 6 ساعت پس از تزريق مشاهده شد (0/05 P). طبق نتايج تست الايزا غلظت اينترلوكين-6 و -10 سرم خون در تيمارهاي مختلف زهر خام و پرتوفراوري شده با دزهاي 2، 4 و 6 كيلوگري تفاوت معني‌داري مشاهده نشد (0/05 P). ولي دز 8 كيلوگري سبب افزايش اينترلوكين-6 سرم خون شد (0/05 P). از دز 6 كيلوگري پرتو گاما بدون اثرات منفي بر ويژگي‌هاي زهر زنبورعسل مي‌توان براي پرتوفراوري زهر زنبور عسل استفاده كرد.