تأثير بهينه‌سازي الگوي كشت محصولات كشاورزي بر مديريت مصرف آب با رويكرد آب مجازي و ردپاي آب

كمبود منابع آب، عدم تخصيص مناسب آب و همچنين الگوي كشت غير بهينه، از مهم‌ترين مشكلات بخش كشاورزي دشت سيستان در استان سيستان و بلوچستان هستند. بر همين اساس، هدف اصلي اين پژوهش تعيين الگوي كشت بهينه محصولات كشاورزي با درنظرگرفتن آب مجازي و ردپاي آب و ارزيابي تأثير آن بر مصرف آب در اين منطقه بود. براي اين كار بر اساس نوع و سطح زير كشت محصولات كشاورزي شاخص‌هاي آب مجازي و ردپاي آب سبز، آبي و خاكستري براي كمّي‌سازي مصرف آب در منطقه سيستان محاسبه شد. سپس با استفاده از مدل برنامه‌ريزي آرماني فازي الگوي بهينه كشت محصولات با درنظرگرفتن آب مجازي و ردپاي آب تعيين شد. نتايج حاصل از مدل بهينه‌سازي تحت رويكرد پويايي سيستم در محيط Vensim PLE8.3.5 آزمايش شد. يافته‌ها نشان داد محتواي آب مجازي محصولات كشاورزي در اين منطقه m3/kg  2/69 است. تقاضاي آب محصولات كشاورزي MCM 1019 در سال است كه 62% آن تأمين مي‌شود. پس از بهينه‌سازي الگوي كشت، تقاضاي آب به  MCM 600 در سال كاهش مي‌يابد كه 89% آن تأمين مي‌شود. همچنين بهينه‌سازي الگوي كشت باعث افزايش تأمين آب بخش محيط‌زيست از  138 به MCM 240 در سال شد.