تأثير نوع و غلظت‌هاي مختلف تنظيم‌كننده‌هاي رشد گياهي بر ميزان توليد كالوس گياه رازيانه (Foeniculum vulgare) و تركيبات بيوشيميايي و متابوليت‌هاي ثانويه در شرايط درون-شيشه‌اي

گياه رازيانه (L. Foeniculum vulgare) عضوي از خانواده Apiaceae است كه به علّت داشتن تركيبات شيميايي و دارويي شناخته مي‌شود. در اين پژوهش ابتدا شرايط بهينه جهت توليد كالوس از ريزنمونه‌‌هاي حاصل از شاخساره گياه رازيانه مورد بررسي قرار گرفته و سپس تركيبات بيوشيميايي كالوس‌هاي حاصل اندازه‌گيري شد. جهت توليد كالوس ريزنمونه‌‌هاي حاصل از شاخساره گياه رازيانه روي محيط كشت MS حاوي تنظيم‌‌كننده‌‌هاي رشد گياهي مختلف Kin يا BAP (صفر، 0.1 و 0.5 ميلي گرم بر ليتر) به تنهايي و يا در تركيب با 2,4-D يا NAA و يا IBA (هر يك در غلظت‌هاي صفر، 0.5، 1، 2 و 4 ميلي گرم در ليتر) كشت شدند و درصد توليد كالوس، ريشه و اندام هوايي و تركيبات بيوشيميايي نمونه كالوس هاي حاصل (ميزان فعاليت آنزيم هاي پراكسيداز و كاتالاز، ميزان تجمع اسيد آمينه پرولين، فلاونوئيد كل و آنتوسيانين) پس از 3 الي 4 هفته ثبت شدند. طبق نتايج به دست آمده در اين پژوهش مشخص شد كه بيشترين درصد توليد كالوس (100 درصد) مربوط به محيط كشت حاوي Kin (غلظت هاي 0.1 يا 0.5 ميلي گرم بر ليتر) در كنار NAA (غلظت هاي 1 يا 2 يا 4 ميلي گرم بر ليتر) بود. از نظر درصد توليد ريشه از كالوس نيز بهترين (100 درصد) مربوط به محيط كشت MS+ 2,4-D (2mg/L)+ BAP (0.1mg/L) بود. از سوي ديگر مشخص شد بيشترين ميزان فعاليت آنزيم پراكسيداز و كاتالاز و اسيدآمينه پرولين مربوط به محيط كشت MS+ IBA (1mg/L)+ BAP (0.5mg/L) است. همچنين بيشترين مقدار فلاونوئيد در محيط كشت MS+ NAA (2mg/L)+ BAP (0.5mg/L)  مشاهده شد. طبق نتايج حاصل، استفاده از تنظيم كننده هاي رشدگياهي تأثير مثبت و معني داري بر مقدار توليد كالوس، توليد ريشه و اندام هوايي و نيز ويژگي هاي بيوشيميايي گياه رازيانه داشت. در پژوهش حاضر، بيشترين ميزان تركيبات بيوشيميايي به ويژه ميزان فلاونوئيدكل و محتواي آنتوسيانيني در كشت درون ‌‌شيشه‌‌اي گياه رازيانه با افزايش غلظت اكسين و سيتوكنين همراه بود.