ارزيابي تغييرات فعاليت آنزيم‌هاي ضد اكسيداني در گياهچه‌هاي زعفران تحت تنش كادميوم

غلبه گياهان در محيط رويش نسبت به تنش هاي فلزات سنگين، توسط راه كارهاي دفاعي متعددي انجام مي شود. در اين راستا محتواي پرولين، فعاليت آنزيم هاي ضد اكسيدان و تركيبات فنلي در بنه زعفران تحت تنش كادميوم در غلظت هاي مختلف بررسي شد. بنه هاي زعفران در غلظت هاي مختلف 0، 0.25، 0.5، 1، 2، 5، 10 و 20 ميلي مولار كادميوم، كشت و عصاره گيري از بنه ها در روزهاي 0، 5، 10، 20 و 30 پس از كشت انجام شد و فعاليت آنزيم هاي ضداكسيدان، ميزان پرولين و محتواي فنلي اندازه گيري شد. آناليز داده ها در سطح ( 0.05≤P) با نرم افزار SPSS انجام شد. نتايج نشان دادند فعاليت سوپر اكسيد ديسموتاز (SOD)، آسكوربات پراكسيداز (APX)، كاتالاز (CAT)، پلي فنل اكسيداز (PPO)، گاياكل پراكسيداز(GPX)  و فنيل آلانين آمونيالياز(PAL) ، محتواي پرولين و فنلي در نتيجه تيمار با كادميوم به طور معني داري افزايش يافت. پاسخ فعاليت PPO، CAT، APX، PAL و GPX به سطوح مختلف كادميوم از يك تابع دو تكه اي تبعيت نمود، درحالي كه پاسخ تجمع تركيبات فنلي از تابع رگرسيون خطي و پاسخ SOD و تجمع پرولين به ‌صورت تابع نمائي مسطح بود. بيشينه فعاليت آنزيم هاي PPO، CAT، APX، PAL در بنه هاي 30 روز تحت تنش 10 ميلي مولار كادميوم به دست آمد. حداكثر فعاليت آنزيم SOD و تجمع پرولين بر اساس تابع نمائي مسطح در بنه هاي 30 روز در معرض تنش مشاهده شد و با افزايش غلظت كادميوم در محيط، تجمع تركيبات فنلي نيز با شيب هاي معني دار و البته متفاوت به تناسب زمان هاي مختلف افزايش يافت. با توجه به نتايج، تغييرات فعاليت آنزيم ها در طول رشد، نشان دهنده وجود راه‌كارهاي تنظيمي آنزيمي در زعفران در برابر تنش كادميوم است. از آنجايي كه غلظت هاي زياد كادميوم با توليد تركيبات سمي ROS همراه است، بنابراين گياه زعفران توليد هرچه بيشتر آنزيم هاي ضداكسيداني را در جهت حذف راديكال هاي تخريب گر و مقابله با آن در پيش مي گيرد.