اثرات بلند مدت نانوپلاستيك‌هاي پلي‌اتيلن ترفتالات در بافت قلب در موش‌هاي صحرايي نر نژاد ويستار

هدف: با رها كردن پلاستيك‌هاي يكبار مصرف در محيط زيست، اين پلاستيك‌ها فرسوده شده و در اثر عوامل مختلف در اندازه‫هاي كوچك‫تر مي‌شكنند و تحت عنوان ميكرو و نانوپلاستيك‌ها وارد اكوسيستم آبي و خاكي شده و ممكن است توسط موجودات آبزي بلعيده شوند و در بدن آن‌ها تجمع يابند. همچنين مي‌توانند توسط ريشه‌ي گياهان جذب شوند و وارد زنجيره غذايي ما انسان‫ها شوند. در نتيجه بررسي اثرات سمي آن‫ها در بافت‫هاي حياتي از قبيل بافت قلب مهم به‫نظر مي‫رسد. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش تجربي 12 سر موش صحرايي نر نژاد ويستار با سن  4 هفته اي (250 گرم) به‫طور تصادفي به دو گروه تقسيم شدند. حيوانات گروه آزمايش به‫مدت 90 روز و روزانه ppm 200 نانوپلاستيك‌هاي پلي‌اتيلن ترفتالات به‫صورت گاواژ دريافت كردند و به‫شكل هم‫زمان گروه كنترل نيز محلول نمكي بافر فسفات  (pH=7.4) دريافت كردند. بعد از اين مدت موش‫ها بي‫هوش شدند و پس از جداسازي سرم، سطوح لاكتات دهيدروژناز و كراتين كيناز سنجيده شد. ميزان پراكسيداسيون ليپيدي، ظرفيت آنتي اكسيدانتي كل و فعاليت آنزيم كاتالاز نيز در بافت قلب سنجيده شد، نتايج با گروه كنترل مقايسه شد. مطالعات آسيب شناسي بافتي نيز با ميكروسكوپ نوري بررسي شد. نتايج: نتايج نشان داد نانوپلاستيك‌هاي پلي‌اتيلن ترفتالات باعث افايش معني‫داري در سطوح لاكتات دهيدروژناز و كراتين‌كيناز مي‌شوند. همچنين افزايش پراكسيداسيون ليپيدي، كاهش ظرفيت آنتي‫اكسيدانتي كل و كاهش فعاليت كاتالاز در بافت قلب حيوانات گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل مشاهده شد. در مطالعات بافت شناسي، ادم بين عضلاني و انحطاط ميوفيبريل ها در گروهي كه نانوپلاستيك دريافت كرده بودند مشهود بود. نتيجه گيري: به‫نظر مي رسد نانوپلاستيك‌هاي پلي‌اتيلن ترفتالات در بلند مدت توانايي آسيب زدن به بافت قلب را دارند.