مقايسه اثربخشي طرح‌واره درماني و درمان پذيرش و تعهد بر رفتارهاي خودكشي بيماران افسرده مبتلا به سوگ

مقدمه: تجربه‌ سوگ يكي از تجربيات دردآوري است كه بعضاً فرد را با علائم افسردگي روبرو مي‌نمايد و موجبات رفتار خود آسيب‌رسان را فراهم مي‌كند. بر همين اساس اين پژوهش باهدف مقايسه اثربخشي طرح‌واره درماني و درمان‌پذيرش و تعهد بر رفتارهاي خودكشي بيماران افسرده مبتلا به سوگ انجام شده است.روش: پژوهش حاضر يك پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش آزمون – پس آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه‌ آماري شامل بيماران افسرده داراي تجربه‌ سوگ مراجعه‌كننده به مركز درماني و توان‌بخشي توس شهر مشهد در سال ۱۴۰۲ بودند كه پس از غربالگري و تشخيص اوليه، تعداد 45 نفر به‌صورت نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفي در سه گروه 15 نفره شامل دو آزمايش و يك گروه كنترل گمارده شدند. جمع آوري داده ها با پرسشنامه‌هاي افسردگي (BDI- II) و رفتارهاي خودكشي (R- SBQ) بود. در ابتدا از هر سه گروه پيش آزمون گرفته شد، سپس يك گروه آزمايش تحت طرح واره درماني وگروه آزمايش ديگر تحت درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به مدت 8 جلسه 90 دقيقه‌اي به‌صورت يك جلسه در هفته قرار گرفت و گروه كنترل تحت هيچ درماني دريافت نكرد. پس از اتمام جلسات، از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد و پس از سه ماه مجدداً سنجش پيگيري در هر سه گروه اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحليل واريانس اندازه گيري هاي مكرر و آزمون تعقيبي بن فروني تحليل شدند.نتايج: نتايج نشان داد، رفتارهاي خودكشي در هر دو گروه طرح‌واره درماني و درمان‌پذيرش و تعهد از پيش‌آزمون به پس‌آزمون و به پيگيري ميانگين‌ها كاهش يافته است (0/001 P) و اين تأثير در گروه درمان پذيرش و تعهد بيشتر بوده است(0/001 P).بحث و نتيجه‌گيري: به‌طوركلي نتايج حاكي از آن بود كه درمان‌پذيرش و تعهد در كاهش رفتارهاي خودكشي بيماران افسرده مبتلا به سوگ از طرح واره درماني مؤثرتر است. پيشنهاد مي ‌شود، درمان پذيرش و تعهد و طرح واره درماني توسط متخصصان اين حوزه، به‌منظور كاهش رفتارهاي خودكشي در مراكز مشاوره و درماني مورداستفاده قرار گيرد.