اعتبار‌يابي و ويژگي‌هاي روان‌سنجي نسخه‌ فارسي مقياس كنترل روان‌شناختي والديني

مقدمه‌: والدين نخستين عوامل اجتماعي شدن كودكان و نوجوانان هستند، همچنان رصدِ حساس‌گونه‌ نقشِ انكارناشدني قلمرو مطالعاتي والدگري، در بين اولويت‌هاي تحقيقاني محققان مختلف، از موقعيت ويژه‌اي برخوردار است. در اين ميان، از بين راهبردهاي والدگري متفاوت، كنترلِ روان‌شناختي والديني به طرزي ويژه، مورد توجه بوده است؛ بنابراين اين پژوهش با هدف تحليل روان‌سنجي نسخه‌ فارسي مقياس كنترل‌گري روان‌شناختي والدين انجام شد.روش: در اين پژوهش پيمايشي توصيفي، 300 نوجوان كه با روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند به مقياس كنترل‌گري روان‌شناختي والديني (ژو، دو و پان، 2023م)، مقياس والدگري توانمندساز (جك، سان، لوتون، چين و واترز، 2018م) و نسخه‌ كوتاه پرسش‌نامه نظم ‌بخشي شناختي هيجان (گارنفسكي و كرايج، 2006م)، پاسخ دادند. در پژوهش ژو و همكاران (2023م) نتايج روش‌هاي آماري تحليل اكتشافي و تأييدي در نمونه‌هاي مستقلي از نوجوانان، از ساختاري مشتمل بر 3 وجه القاي ارتباطي، كنترل روان‌شناختي خشن و شرم ناشي از مقايسه‌ اجتماعي، به طور تجربي، حمايت كردند.نتايج: نتايج تحليل عاملي تأييدي نشان داد، مقياس كنترل روان‌شناختي والديني با ساختاري مشتمل بر سه عاملِ القاي ارتباطي، كنترل روان‌شناختي خشن و شرم ناشي از مقايسه اجتماعي، از روايي عاملي خوبي برخوردار بود. علاوه بر اين، نتايج مربوط به همبستگي بين ابعاد كنترل روان‌شناختي والديني با والدگري توانمندساز و راهبردهاي انطباقي/ناانطباقي نظم‌بخشي شناختي هيجان در نوجوانان، از روايي همگراي نسخه فارسي مقياس كنترل‌گري روان‌شناختي والديني، حمايت كرد. ضرايب همساني دروني زيرمقياس‌هاي القاي ارتباطي، كنترل روان‌شناختي خشن و شرم ناشي از مقايسه‌ اجتماعي به ترتيب برابر با 0.88، 0.80 و 0.77 به دست آمد.بحث و نتيجه‌‏گيري: در مجموع، نتايج مربوط به روايي‌يابي نسخه‌ فارسي مقياس كنترل‌گري روان‌شناختي والديني، شواهد مضاعفي را در حمايت از ماهيت چندبُعدي كنترل روان‌شناختي والديني و مفهوم‌پردازي‌هاي وابسته به فرهنگِ زيرطبقات آن، فراهم آورد.