چالش‌هاي حكمراني در سياستگذاري راهبردي خاورميانه

قواعد حكمراني در سياستگذاري عمومي كشورها بر اساس معادله قدرت، فرهنگ سياسي و ساختار حكومتي تعريف مي‌شود. بحران غزه و جنگ پرشدت اسرائيل بيانگر اين واقعيت است كه نه تنها سياست بين‌الملل در فضاي آنارشي به سر مي‌برد، بلكه نشانه‌هايي از چالش در حوزه ساختاري كشورها براي تصميم‌گيري راهبردي وجود دارد. هر گاه مباني تصميم‌گيري و سياستگذاري راهبردي با خلأ ادراكي، فقدان عقلانيت راهبردي و چالش امنيتي روبرو شود، بيانگر آن است كه محورهاي اصلي سياستگذاري راهبردي مورد توجه واقع نشده است. اگر خواسته باشيم قالب‌هاي ادراكي حل منازعه در خاورميانه را مورد توجه قرار دهيم، لازم است تا به قواعد حكمراني در اين جامعه توجه داشته باشيم. در غير اين صورت با چالش‌هاي دائمي، فراگير و پايان‌ناپذير روبرو خواهيم شد. درك قواعد حكمراني مي‌تواند بسياري از چالش‌هاي امنيت منطقه‌اي غرب آسيا را كنترل و محدود سازد. در اين مقاله تلاش مي‌شود تا اولاً قواعد حكمراني در سياستگذاري عمومي مورد توجه قرار گيرد. ثانيا نشانه‌هاي امنيتي و چالش‌هاي بحران‌ساز خاورميانه بررسي شود. ثالثا تلاش مي‌شود تا رويكردهاي مناسب براي حل و فصل منازعه در شرايط بحراني خاورميانه ارائه شود. پرسش اصلي مقاله آن است كه مباني حكمراني در خاورميانه داراي چه نشانه‌هايي است و چه تاثيري بر بحران‌هاي منطقه‌اي و سياستگذاري راهبردي كشورهاي منطقه‌اي به جا مي‌گذارد. فرضيه مقاله به اين موضوع اشاره دارد كه قواعد حكمراني در سياستگذاري امنيت منطقه‌اي كشورها مبتني بر شفافيت، مشاركت، عدالت، بهره‌وري و پاسخگويي بوده كه اين نشانه‌ها در فرآيند تصميم‌گيري و تصميم‌سازي امنيت منطقه‌اي خاورميانه به ميزان محدودي مورد توجه كارگزاران و سياستگذاران قرار مي‌گيرد.