ارزيابي آماره‎هاي اندازه گيري دقت مدل و استفاده صحيح از آنها (مطالعه موردي: درون‎يابي بارش در استان فارس)

در بسياري از تحقيقات علمي، بدون توجه به برخي ملاحظات، از آماره‌هاي سنجش خطا براي انتخاب مدل يا روش در تحليل فضايي مخاطرات محيطي استفاده مي‌شود. اين پژوهش به بررسي دقت روش‌هاي درون‌يابي بارش در استان فارس پرداخته و هدف آن ارزيابي عملكرد آماره‌هاي پركاربرد اندازه‌گيري خطا و ارائه توصيه‌هايي براي استفاده صحيح از آن‌ها بوده است. در اين مطالعه، بارش سال 1398 كه يك سال پربارش بود، با استفاده از 161 ايستگاه هواشناسي (22 ايستگاه همديدي و 139 ايستگاه باران‎سنجي) و روش‌هاي وزني عكس فاصله، كريجينگ، كوكريجينگ و تابع پايه شعاعي درون‌يابي شد. نتايج ارزيابي آماره MBE  نشان مي‎دهد كه به دليل صفر شدن مجموع مقادير مثبت و منفي، محققان ممكن است در انتخاب روش‌درون‌يابي دچار اشتباه شوند. اين آماره تنها بيش‌برآوردي و كم‌برآوردي را نشان مي‌دهد و نمي‌توان از آن براي ارزيابي دقت و انتخاب روش‌هاي درون‌يابي استفاده كرد. در مورد ضريب تبيين (r2)، نتايج نشان داد كه به دليل عدم تطابق دامنه تغييرات اين ضريب (صفر تا 1) با مقادير خطا (100 تا 400 ميلي‎متر براي درون‎يابي بارش استان فارس)، استفاده از آن براي ارزيابي دقت روش مناسب نيست. همچنين، نتايج  NRMSE نشان داد كه در نمونه‎هاي با تعداد كم (n=3, NRMSE=0.35) در مقايسه با نمونه‎هاي با تعداد زياد (n=20, NRMSE=0.097)، به طور قابل توجهي افزايش مي‌يابد و استفاده از اين آماره توصيه نمي‌شود. در نتيجه گيري كلي، استفاده از آماره‎هاي MAE و RMSE براي ارزيابي خطاي روش‎هاي درون‎يابي به دليل واقعي‎تر نشان دادن مقدار خطا پيشنهاد مي‎شود.