اسپانيا و مذاكرات هسته ‎اي ايران: محدوديت ها و رويكرد قدرت نرم

تحريم‌‎‌هاي تحميلي بر ايران براي مهار برنامه هسته‌‎اي ايران منجر به تهديد امنيت انرژي براي واردكنندگان عمده نفت از ايران ازجمله اسپانيا شد. با آغاز مسئله هسته‌اي ايران، اسپانيا مي‌توانست در قبال ايران سياست‎هاي مختلفي ازجمله رهبري، نقش منفعلانه و يا نقش فعال و تسهيل‌‎كننده سياست‎هاي كلان اتحاديه اروپا را پايه‌‎ريزي كند. سؤال اصلي اين پژوهش عبارت است از: اسپانيا چه نقشي را در حصول برجام در چارچوب اتحاديه اروپا ايفاء كرد؟ فرضيه پژوهش بيان مي‌كند كه اسپانيا با استفاده از منابع قدرت نرم نقش تسهيل‌‎كننده و اعتماد ساز را در گفتگو‎هاي ايران با غرب را تا حصول برجام ايفا نمود. به‎‌منظور پاسخ به سؤال اصلي پژوهش از چارچوب نظري قدرت نرم جوزف ناي استفاده‌شده است. روش پژوهش كيفي با تمركز بر تحليل گفتمان سه‎بعدي فركلو است و اطلاعات مورد‎استفاده با روش اسنادي (كتابخانه‌‎اي) گردآوري‌ شده‌اند. نتايج پژوهش حاضر نشان مي‌دهند كه اسپانيا با استفاده از مؤلفه‌هاي قدرت نرم هم در جهت پيشبرد راهبرد اتحاديه اروپا در قبال ايران و هم در جهت افزايش نفوذ در اتحاديه اروپا عمل نمود. در‎واقع، اسپانيا در نوع رويكرد خود در قبال ايران، مسئله بهبود وضعيت خود در درون ساختار تصميم‌گيري اتحاديه اروپا را در نظر داشت. خلق گفتمان‎هاي گوناگوني همچون گفتگوي ائتلاف تمدن‎ها و نزديكي و دوستي در دوران ساپاترو،گفتمان اعتماد ساز، نقش منطقه‎اي ايران، ديپلماسي انرژي و گفتمان حقوقي دوران راخوي همگي در جهت خلق و استفاده از قدرت نرم در تغيير رويكرد هم در ايران و هم در اتحاديه اروپا اتخاذ گرديدند.