رويكرد جاري حقوق بين‌الملل در قبال تبعيض و آپارتايد علمي و چالش ‌هاي موجود

امروزه با وجود اهميت بسيار بالاي علم و دانش در عرصه بين‌الملل و لزوم ترويج علم در سطح جهان، تبعيضات گسترده‌‌اي در اين حوزه عليه برخي كشورها اعمال مي‌گردد كه آثار مخربي براي كشورهاي هدف به همراه دارد. اين نوع تبعيض كه از آن با عنوان آپارتايد علمي ياد مي‌شود، موضوعي قابل تأمل و نيازمند بررسي علمي و حقوقي است. با توجه به اهميت اين موضوع، اين پژوهش با هدف شناسايي چالش‌ها و خلاءهاي حقوقي موجود در قواعد بين‌المللي و سازمان‌هاي بين‌المللي، درصدد است تا با رويكردي توصيفي‌ـ‌تحليلي به اين سوالات پاسخ دهد كه رويكرد حقوقي و قانوني در قبال آپارتايد علمي در حقوق بين‌الملل چيست و چه چالش‌ها و خلاء‌هايي در اين رابطه وجود دارد؟ نتايج پژوهش نشان مي‌دهد اگرچه قوانين و مقرراتي در چهارچوب حقوق بين‌الملل در رابطه با رفع تبعيض و آپارتايد علمي وضع شده است اما خلاءهاي مهمي از قبيل كاهش حوزه فعاليت يونسكو، تعريف موسع و مبهم از مفهوم تبعيض و عدم ذكر مصاديق آن، فقدان ضمانت اجراي قوانين موجود، قديمي بودن و عدم كفايت قواعد حقوقي بين-الملل، اعمال قدرت برخي كشورها در سازمان‌هاي بين‌المللي و عدم جرم‌انگاري تبعيض علمي در قواعد حقوقي بين‌الملل در اين حوزه وجود دارد.