تأثير ريزوباكتري‏هاي محرك رشد بر مهار زيستي و فعاليت برخي آنزيم‏هاي آنتي‏اكسيداني دو ژنوتيپ مقاوم و حساس گندم (Triticum aestivum L.) آلوده به قارچ Fusarium graminearum

هدف: گياه گندم هر ساله تحت تأثير بيماري‏هاي قارچي مختلف از جمله بلايت فوزاريومي سنبله گندم قرار مي گيرد. تلقيح بذور با ريزوباكتري‏هاي بومي افزاينده رشد گياه (PGPR)، رويكردي مناسب در مديريت سلامت، بهبود توليد و كيفيت محصولات كشاورزي مي‏باشد.روش پژوهش: براي ارزيابي توانايي مهار زيستي و فعاليت آنزيم‏هاي آنتي‏اكسيدانتي پراكسيداز و كاتالاز توسط باكتري‏هاي اندوفيت در ژنوتيپ‏هاي مقاوم و حساس گندم آلوده به بيماري بلايت فوزاريومي سنبله، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در بهار 1401 در دانشكده كشاورزي دانشگاه لرستان انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل چهار جدايه باكتري Pseudomonas brassicacearum،Pseudomonas sp.، Exiguobacterium sp.،  Acinetobacter calcoaceticus و مخلوط آن‌ها بود.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه در توانايي مهار زيستي بين چهار جدايه، بيش‌ترين درصد بازدارندگي از رشد پرگنه قارچ بيمارگر مربوط به جداية P. brassicacearum با مقدار 33/49 درصد بود. فعاليت آنزيم‏هاي آنتي‏اكسيداني (پراكسيداز و كاتالاز) هم در رقم مقاوم آلوده و هم در رقم حساس آلوده در زمان‏هاي مختلف بعد از مايه‏زني با قارچ، نسبت به شاهد افزايش چشم‏گيري داشت. تيمار مخلوط باكتري+رقم مقاوم+ آلوده با ميانگين 41/12 بيش‌ترين و تيمار B3+ حساس+ شاهد با ميانگين 59/3 كم‌ترين ميانگين فعاليت آنزيم كاتالاز را نشان دادند. هم‏چنين تيمار مخلوط باكتري+رقم مقاوم+ آلوده با ميانگين 93/1 بيش‌ترين و تيمار B3+ حساس+ شاهد با ميانگين 58/0 كم‌ترين ميانگين فعاليت آنزيم پراكسيداز را نشان دادند.نتيجه‌گيري: با توجه به كارايي بالاي سويه‏هاي باكتريايي مورداستفاده در افزايش فعاليت آنزيم‏هاي آنتي‏اكسيدانتي و هم‏چنين توانايي فعاليت ضدقارچي آن‌ها مي‏توانند به‌عنوان يك گزينه مناسب در توليد گياهان سالم موردبررسي قرار گيرند.