عنوان مقاله :
تبارشناسي نگاره هاي قدرت فره ايزدي در اسطوره هاي شاهنامه باتكيه بر نظريات ميشل فوكو
پديد آورندگان :
احمدي فرد ، نصرت اله دانشگاه آزاد اسلامي واحد خرمآباد , حيدري ، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد خرمآباد - گروه زبان و ادبيات فارسي , سپه وندي ، مسعود دانشگاه آزاد اسلامي واحد خرمآباد - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
تبارشناسي , فره ايزدي , قدرت , فوكو , نگارههاي شاهنامه
چكيده فارسي :
تمدن و فرهنگ ملتها از مؤلفههايي همانند اصالت، مدنيت و آرمانگرايي شكل ميگيرد و با قدرت سياسي و اجتماعي پايدار ميماند. قدرت رابطهاي اجتماعي است و ادبيات اسطورهاي و حماسي، بهترين گزينه براي آشنايي با تمدن و فرهنگ مردماني است كه در بطن تاريخي خود اساطير و پادشاهان نامداري داشتهاند. اساطير، سرچشمه جهانبيني وآمال يك قوم يا نژاد هستند. فرهايزدي و اثرات قدرت اين فره نيز يكي از اين آبشخورهاي باستاني است. آراي تبارشناسي فوكو به بنمايههاي تاريخ نظر دارند و رد قدرت را پيگيري ميكند، ولي تفاوت ماهوي و ذاتي آنها با روشهاي تاريخي كاملاً محسوس است. فوكو معتقد است: قدرت، امري مولد است و هويت و ذهنيت را توليد ميكند. ازنظر او قدرت صرفاً از يك منبع نشأت نميگيرد و نميتوان فقط دولت يا پادشاهان را منشأ ايجاد قدرت دانست. اين پژوهش به روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر دادههاي منابع كتابخانهاي به رشته تحرير درآمده است يافتههاي پژوهش حاكي از اين است كه در تبارشناسي اساطير، به چگونگي پيدايش، زايش و خاستگاه نظم حاكم بر جهان توجه ميشود اما از نگاه فوكو هيچكس نميتواند از قدرت بگريزد، هرچند ردپاي قدرت را نميتوان تنها در يك فرد، پادشاه، حكومت يا ديكتاتور جستوجو كرد. قدرت در همۀ سطوح و زواياي اجتماعي پخش و گسترده است. اين پژوهش در پي آن است كه براساس آرا تبارشناسانۀ ميشل فوكو دانشمند فرانسوي اثرات «قدرت فره ايزدي» را در بين برخي اساطير شاهنامه بررسي كند. در اين ميان بخشهاي مهمي از اين اثرات در برخي نگارههاي نسخ مصور مشهود است.اهداف پژوهش:1. بررسي اثرات قدرت فرهايزدي اساطير شاهنامه با تكيه بر نظريۀ ميشل فوكو.2. بررسي تبارشناسي قدرت فرهايزدي در نگارههاي شاهنامه.سؤالات پژوهش:1. براساس نظريۀ ميشل فوكو اثرات قدرت فرهايزدي چه بازتابي در برخي اساطير شاهنامه دارد؟2. تبارشناسي قدرت فرهايزدي در نگارههاي مربوط به اساطير شاهنامه چگونه است؟
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي