عنوان مقاله :
كاركرد معنايي رنگ در مثنويهاي عطار در انطباق با نگارههاي غنايي هفتگنبد بهرام گور
پديد آورندگان :
شاهكرمي ، محمدرضا دانشگاه لرستان - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه زبان و ادبيات فارسي , صحرائي ، قاسم دانشگاه لرستان - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه زبان و ادبيات فارسي , حيدري ، علي دانشگاه لرستان - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
مثنويهاي عطار , رنگ , مفاهيم انتزاعي , مفاهيم غيرانتزاعي
چكيده فارسي :
شاعران و هنرمندان در دورههاي مختلف براي القاي معاني و مفاهيم موردنظر خود از عنصر رنگ استفاده كردهاند. عنصر رنگ يكي از نكات كليدي و پركاربرد در مثنويهاي عطار است. او هنرمندانه و اغلب بااستفادهاز عناصر بلاغي از قدرت تداعي معاني رنگها بهرهگرفته است. اين پژوهش نشان ميدهد كه عطار از عنصر رنگ چگونه استفاده كرده است و كدام معاني و مفاهيم را به كمك رنگها بيان نموده و نمايش داده است. ابزار گردآوري اطلاعات فيش و روش گردآوري اطلاعات، كتابخانهاي است. روش تحقيق، توصيفي-تحليلي است. دستيابي به نقش رنگها در بيان معاني و مفاهيم ذهني و همچنين كاربرد رنگهاي انتزاعي براي بيان بعضي از مفاهيمِ مهمِ عرفانيِ مورد نظر شاعر، ازجمله دستاوردهاي اين پژوهش است. نتيجه پژوهش نشان ميدهد كه در مثنويهاي عطار، بسامد دو رنگ سياه و سفيد بيشتر از رنگهاي ديگر و رنگهاي انتزاعي داراي كمترين بسامد است. مطلوبترين رنگها در نظام فكري عطار، رنگهاي انتزاعي هستند و مفاهيمي بسيار گستردهتر از رنگهاي معمولي دارند و اغلب برساختۀ ذهن خودِ شاعرند. گاهي رنگها در بافت معنايي غنايي و عاشقانه، براي بيان زيبايي ظاهري در راستاي تبيين آموزههاي عرفاني، كاركرد معنايي و بلاغي يافتهاند. در منظومه غنايي بهرام گو نيز رنگها ابزاري مفيد براي انتقال مفاهيم مورد نظر نگارگر است.اهداف پژوهش:1. نشاندادن نقش رنگها در پردازش معاني و مفاهيم موردنظر عطار و منظومۀ هفتگنبد بهرامگور.2. فراهمكردن زمينه براي فهمبخشي از ادبيات غنايي و عرفاني.سؤالات پژوهش:1. عطار چه معاني و مفاهيمي را به كمك رنگها بيان كرده است و در نظام فكري عطار، مطلوبترين رنگ براي بيان مفاهيم عرفاني كدام رنگ است؟2. عنصر رنگ چه جايگاهي در انديشه عطار و منظومۀ هفتگنبد بهرامگور داشته است؟
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي