تبيين زيبايي‌شناسي زندگي روزمره در مجموعه داستان كوتاه عاشقيت در پاورقي

زيبايي‌شناسي در مكاتب گوناگون فلسفي از افلاطون تا امروز، به‌ويژه در حوزه‌ي هنر، طرح شده و پديده‌اي تاريخي است كه دست‌كم به‌لحاظ فلسفي سخت مديون كانت است. كانت زيبايي را مقوله‌اي مستقل تلقي كرد كه لذت ناشي از آن مقيد به خود آن مقوله است. يوريكو سايتو، نظريه‌پرداز زيبايي ‌شناسي زندگي روزمره، معتقد است كه زيبايي‌شناسي زندگي روزمره ضعف زيبايي‌شناسي فلسفي مبتني بر هنر را برطرف مي‌كند؛ به‌اين‌ترتيب، نگرش‌ها و قضاوت‌هاي زيبايي‌شناختي مي‌توانند كيفيت زندگي، اخلاق اجتماعي و فرهنگي را به واقعي‌ترين شكل تعيين كنند و وسيلۀ ضروري براي بيان ارزيابي كيفيت زندگي روزمره افراد باشند و به انسان قدرتي دهند تا ازطريق تعامل با مصنوعات، محيط اطراف و تعاملات انساني از تجارب زيبايي‌شناختي لذت ببرد. ازآنجاكه روايت‌هاي داستاني شامل گزاره‌ها و ظرفيت‌هايي هستند كه از بُعد زيبايي‌شناسي زندگي روزمره درخور ارزيابي‌اند و بيشتر آنها در جهان واقع نيز صدق ‌مي‌كنند، محققان در اين پژوهش برآن شدند تا زيبايي‌شناسي زندگيِ ‌روزمره را برپايه ديدگاه سايتو در سه داستان كوتاه از مجموعه داستان ‌كوتاه عاشقيت در پاورقي نوشته مهسا محب‌علي به روش اسنادي و كيفي با بهره‌مندي از منابع كتابخانه‌اي تحليل و تبيين كنند تا به اين پرسش پاسخ دهند كه مؤلفه‌هاي زيبايي‌شناسي زندگي روزمره در اين آثار چيست. دستاورد اين پژوهش در اين سه داستان كوتاه نشان مي دهد كه زندگي روزمره افراد و نقش اشياء، مكان و... در اين آثار به‌مثابۀ نماد، در قالب هنجارگريزي و آشنايي‌زدايي در تعاملات انساني و... ترسيم شده‌اند. علي‌رغم هنجارگريزي و آشنايي‌زدايي در تعاملات انساني، متن داستان‌ها بستر تجربه‌اي است كه درنهايت به اين آگاهي و حكم منجر مي‌شود كه ذوق، امر زيبا و امر والا يا برعكس نازيبا در اين داستان‌ها به‌طور واقعي شكل يافته‌اند.