تحليل جاي‌گاه رفتار اخلاقي در آثار داستاني يعقوب ياد علي با تكيه بر آموزه‌هاي ژاك لكان

ژاك لكان از انديش‌منداني بوده كه مقولۀ اخلاق را بر‌اساس آموزه‌هاي روان‌كاوانه بازخواني نموده است. وي پاي‌بندي به‌ دال ميل را معياري براي رفتار اخلاقي به‌شمار آورده است. در اين پژوهش كوشيده‌ايم جاي‌گاه كُنش‌هاي شخصيت‌هاي آثار داستاني يعقوب يادعلي را با‌توجه به ‌آموزه‌هاي روان‌كاوانۀ ژاك لكان بسنجيم و ارزيابي كنيم. بر اين اساس، تبيين نسبت جاي‌گاه ميل به ‌مثابه‌ امري رواني با اخلاق امري ضروري است. از اهداف نويسنده‌گان در اين پژوهش، تبيين تمايز ميلِ سوژه و ديگري به ‌مثابه‌ دوگانه‌يي وحدت‌ناپذير است. در اين راستا، به اين پرسش پاسخ داده شده است كه بر مبناي آموزه‌هاي روان‌كاوانۀ لكان، كدام يك از شخصيت‌هاي داستاني يادعلي كنشي اخلاقي و كدام يك، كنشي غير‌اخلاقي داشته‌اند؟ اين پژوهش به روش تحليل كيفي با تكيه بر آموزه‌هاي لكان و مجموعه آثار داستاني يعقوب يادعلي به‌انجام رسيده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهند كه: استقرار مكانيسم سركوب ميل، سبب مواجهه‌ سوژه با پديدۀ خسران يا كسرشده‌گي مي‌شود. سوژه‌ دال ميل ديگري را به‌ مثابه‌ دال ميل خود شناسايي مي‌كند و آن‌ را برآورده مي‌سازد. از نظر لكان، رفتار اخلاقي زماني ممكن مي‌شود كه سوژه به ‌دال ميل حقيقي خود هميشه وفادار بماند. به‌تبع اين امر، سوژۀ اخلاقي نيز نزد لكان كسي است كه در مواجهه با قانون به‌ مثابه‌ دال ميل ديگري بزرگ هم‌واره به ‌ميانجي دال ژوئيسانس، از آن تخطي نمايد.