تبيين جامعه‌شناختي سرمايه اجتماعي كاركنان پليس يكي از واحدهاي انتظامي

زمينه و هدف: سرمايه اجتماعي به‌عنوان يك دارايي نامشهود برخلاف ساير سرمايه‌ها مفهومي فراتر از دارايي‌هايي است كه يك فرد يا يك سازمان در اختيار داشته و داراي روابط و زمينه‌هايي است كه طي آن تعامل، شفافيت و صداقت سازماني وظيفه‌ اصلي را برعهده دارد؛ بنابراين هدف از پژوهش حاضر سنجش و تبيين سرمايه‌ اجتماعي كاركنان پليس است.روش‌شناسي: پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش در زمره‌ تحقيقات توصيفي است كه به‌صورت پيمايش انجام شده است. چارچوب نظري، تلفيقي از نظريات بورديو، پاتنام، فوكوياما و كلمن است كه برابر مدل ناهاپيت و گوشال رابطه‌ 9 مؤلفه در سه بعد ساختاري، ‌شناختي و ارتباطي با سرمايه‌ اجتماعي كاركنان پليس با هدف قدرت تبيين‌كنندگي مؤلفه‌ها سنجيده شده است. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه‌ محقق‌ساخته است كه در 80 گويه تنظيم شده است. جامعه‌ آماري تحقيق تمامي كاركنان يكي از واحدهاي انتظامي در سال 1401 شامل مرد و زن بوده كه حجم نمونه به تعداد 384 نفر و به روش نمونه‌گيري مطبق انتخاب گرديد.يافته‌ها و نتيجه‌گيري: يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه بين متغيرهاي زمينه‌اي و سرمايه‌ اجتماعي كاركنان رابطه وجود ندارد ولي در ساير متغيرها؛ يعني انسجام دروني، شفافيت سازماني، احساس عدالت اجتماعي، صداقت سازماني، حمايت اجتماعي، مشاركت اجتماعي، روابط اجتماعي و اعتماد اجتماعي با سرمايه‌ اجتماعي رابطه‌ معناداري وجود دارد به‌گونه‌اي كه بيشترين رابطه‌ مربوط به سه مؤلفه اعتماد اجتماعي (885/0)، صداقت سازماني (856/0) و روابط اجتماعي (853/0) با سرمايه‌ اجتماعي است. در واقع اين مؤلفه‌ها مي‌توانند بيشترين تأثير را در ارتقاء و بهبود سرمايه‌ اجتماعي داشته باشند. در ميان 8 مؤلفه بررسي شده، بهترين وضعيت را مؤلفه صداقت سازماني با مقدار 79/5 و مؤلفه‌ حمايت اجتماعي با ميانگين 41/5 و مؤلفه مشاركت اجتماعي با ميانگين 82/4 در رتبه‌هاي دوم و سوم شناخته شده‌اند؛ همچنين مؤلفه انسجام دروني با ميانگين 28/3 و مؤلفه شفافيت سازماني با ميانگين 97/3 كمترين تفاوت را داشته‌اند.براساس نتايج تحقيق تمامي مؤلفه‌ها به جز متغيرهاي زمينه‌اي در بهبود سرمايه‌ اجتماعي تأثيرگذار بوده و ارتقاي آن‌ها باعث بهبود سرمايه‌ اجتماعي كاركنان خواهد شد. از اين رو نمي‌توان از نقش بارز اين مؤلفه‌ها و اهميت سرمايه‌ اجتماعي در بهبود عملكرد كاركنان چشم‌پوشي كرد؛ چراكه وضعيت كنوني سرمايه‌ اجتماعي كاركنان يكي از واحدهاي انتظامي باتوجه به نتايج موجود، در حد متوسط و روبه ضعيف ارزيابي مي‌شود. چنين وضعيتي ضرورت تأكيد و برنامه‌ريزي اقدام‌محور را در ارتباط با بهبود سرمايه‌ اجتماعي كاركنان پليس با تكيه بر يك برنامه‌ يكپارچه و نظام‌مند دوچندان نشان مي‌دهد و شرح خدمات مطلوب نه‌تنها به بهبود سرمايه‌ اجتماعي كاركنان كمك مي‌‌كند بلكه بستر و زمينه‌ عملكرد بهتر آن‌ها را نيز فراهم خواهد كرد.