تحليل دگرسنجي 100 مقاله پراستناد حوزه «هنردرماني»

سابقه و هدف: هنردرماني شكلي از درمان با استفاده از مواد هنري ساده است. با توجه به اهميت اين موضوع در سال‌هاي اخير پژوهش‌ هاي متعددي درزمينه هنردرماني انجام شده است. ارزيابي مقالات پراستناد اين موضوع به عنوان تأثيرگذارترين مقالات، به دانش بيشتر ما در مورد تحقيقات، موضوعات و روند اين موضوع كمك مي ‌كند. بنابراين هدف اين پژوهش، تحليل دگرسنجي ۱۰۰ مقاله پراستناد مرتبط با هنردرماني است. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از لحاظ هدف، كاربردي و از لحاظ نوع، علم‌سنجي است كه با استفاده از روش تحليل كتاب‌سنجي گذشته ‌نگر و رويكرد دگرسنجي انجام شده است. در اين مطالعه اطلاعات كتاب ‌شناختي ۱۰۰ مقاله پراستناد هنردرماني نمايه‌ شده در پايگاه اطلاعاتي Scopus تحليل شد. در ادامه اطلاعات بيماري/جامعه مورد بررسي در هر مطالعه بررسي و در نهايت اطلاعات دگرسنجي شامل داده‌ هاي مربوط به عملكردهاي مختلف پنج دسته شاخص پلام ايكس (استفاده، دريافت، اشاره، رسانه‌ هاي اجتماعي و استناد) استخراج و تحليل شد. يافته‌ها: بيش از ۵۰ مقاله از اين ۱۰۰ مقاله، در سه مجله منتشر شده‌اند. ۶۰ نويسنده از ۱۷ كشور و ۱۵۵ دانشگاه/ سازمان مختلف در تدوين اين مقالات مشاركت داشتند. بررسي ۱۰۰ مقاله پراستناد حوزه موضوعي هنردرماني نشان داد مطالعات زيادي از مداخلات هنري براي بيماري ‌هاي گوناگون به‌ويژه انواع سرطان ‌ها و اختلالات رواني استفاده شده است. از بين پنج گروه شاخص دگرسنجي، شاخص «استفاده» در رتبه اول و شاخص‌ هاي «دريافت» و «استناد» به ترتيب در رتبه دوم و سوم قرار دارد. شاخص‌هاي «رسانه اجتماعي» و «اشاره» از كمترين ميزان برخوردار است. نتيجه‌گيري: مداخلات هنردرماني براي بيماري سرطان و بيماري‌هاي رواني بيشتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، در حالي ‌كه اجراي مداخلات هنردرماني براي ساير بيماري ‌ها مانند ايدز، آسم و اوتيسم محدود بود.