اشتراك و افتراق مفهوم فرهنگ ارزشيابي در نظام‌هاي دانشگاهي به منظور توسعه‌ سرمايه‌ انساني‌ـ اجتماعي

هدف: فرهنگ ارزشيابي، در يك پيوستار و در نقش‌هايي كاملاً متفاوت، مي‌تواند بستر تسهيلگري يا بازدارندگي را در پيشرفت يا پسرفت عملكرد سازماني و تحقق مأموريت‌هاي آن فراهم كند. در بررسي فرهنگِ ارزشيابي، دغدغه‌ اساسي بررسي تناسب آن با مأموريت‌ها، شرايط، امكانات‌، و بلوغ سازماني است. يكپارچگي بين آن‌ها مي‌تواند زمينه‌ تعالي و حركت هوشمندانه را رقم زند. پژوهش حاضر با هدف بررسي مفهوم فرهنگ ارزشيابي و تعيين اشتراك و افتراق آن مبتني بر نظر ذي‌نفعان دانشگاه تهران انجام شد. روش پژوهش: از روش پديدارشناسي تفسيري استفاده شد. شركت‌كنندگان آن دربرگيرنده‌ چهار دسته از ذي‌نفعان شامل اعضاي هيئت‌علمي، كاركنان، مديران، و دانشجويان دانشگاه تهران بودند كه به روش نمونه‌گيري ملاكي انتخاب شدند. اشباع داده‌ها پس از 61 مصاحبه‌ نيمه‌ساختاريافته به دست‌آمد. يافته‌ها: واكاوي در بخش اشتراك مفهومي به شناسايي 79 نشانگر و دسته‌بندي‌ آن در قالب 19 ملاك منتج شد. شركت‌كنندگان در هر يك از گروه‌هاي مورد مطالعه به فرهنگ ارزشيابي متفاوتي باور داشتند. در بُعد افتراق ديدگاه در بين گروه‌هاي آموزشي‌ در دانشكده‌هاي «فني و مهندسي»، «مديريت و معماري»، «پزشكي و دامپزشكي»، «علوم پايه و روان‌شناسي و علوم تربيتي»، و «ادبيات و علوم انساني» به ترتيب به فرهنگ ارزشيابي نتيجه‌گرا، فرهنگ ارزشيابي مچ‌گيرانه، فرهنگ ارزشيابي مبتني بر توسعه‌ افراد، فرهنگ ارزشيابي پاسخگومحوري، و فرهنگ ارزشيابي مستندساز گرايش غالب وجود داشت.نتيجه: فرهنگ ارزشيابي موضوعي چندبُعدي است و اجراي آن در سازمان‌ها به توجه به ساختار هر سازمان و چشم‌اندازهاي آن نياز دارد.