تحليل توان اكولوژيك مراتع در استان البرز با استفاده از داده‌هاي مكاني و ارزيابي تأثير آن بر بهينه‌سازي مديريت منابع طبيعي

مراتع يكي از اجزاي اساسي اكوسيستم‌هاي طبيعي هستند و به‌عنوان يكي از منابع اصلي تأمين علوفه، حفظ تنوع زيستي، منابع خاك و آب در شناخته مي‌شوند. هدف از مطالعه حاضر بررسي توان اكولوژيك مرتع در استان البرز براساس روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) و مقايسات زوجي با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) است. نقشه رقومي توان اكولوژيك مرتع براساس وزن‌دهي و تلفيق نقشه‌هاي معيارهاي شيب، واحد اراضي، پوشش گياهي، كاربري و بارش انجام گرفت. نتايج نشان داد كه هر پنج معيار داراي ضريب اهميت يكسان (0.2) براي تعيين توان اكولوژيك مرتع بودند. به طور كلي 21.77 درصد از مساحت استان به دليل وجود بيرون‌زدگي‌‌هاي سنگي فاقد توان براي كاربري مرتع است. 15.41 درصد از مساحت استان داراي توان درجه 1 و 37.28 درصد از مساحت استان داراي توان درجه 2براي مرتع است. شهرستان طالقان با 56321.09 هكتار بيشترين توان براي مرتع درجه 1 و شهرستان كرج با 92507.96 هكتار بيش‌ترين توان را براي مرتع درجه 2 را دارست. شهرستان نظرآباد فاقد توان براي مرتع درجه 1 و شهرستان طالقان فاقد توان براي كاربري درجه 4 است. شهرستان نظرآباد با 48.15 درصد و شهرستان اشتهارد با 63.92 درصد نيز داراي توان براي مرتع درجه 3 و 4 مي-باشند. براساس وزن‌‌عوامل مختلف شيب بيش‌از 50 درصد محدود‌كننده‌ترين عامل براي كاربري مرتع است. بطوركلي تعيين توان اكولوژيك مراتع، منجر به شناسايي مناطقي گردد كه در استفاده بهينه از منابع طبيعي بسيار مناسب هستند و از نظر اقتصاديي و اجتماعي افزايش درآمد و اشتغال روستايي را در پي خواهد داشت.