تحليلي از نقش معاشرت در بازآموزي رفتارهاي اجتماعي بر اساس آموزه‌هاي ديني( با تاكيد بر شيوه الگويي)

اين پژوهش با رويكرد نظري، تحليلي و بررسي اسنادي، به واكاوي نقش معاشرت به شيوه الگويي در بازآموزي رفتارهاي اجتماعي بر اساس آموزه‌هاي ديني مي‌پردازد. دين اسلام، بر اولويت اخلاق بر همه امور تاكيد و رسالت پيامبر اسلام را بر آن مبتني مي‌كند. در جامعه اسلامي، اهداف نظام تربيتي بر رشد ارزش‌ها و فضايل اخلاقي، بر اساس ايمان به خدا، تربيت افراد متعهد و تحكيم برادري و ساير ارزش‌هاي اخلاقي و اجتماعي تاكيد دارد. يافته‌هاي پژوهش حاكي است كه روش‌الگويي در تربيت اسلامي و معاشرت با الگوهاي ماندگار در جامعه، موجب شكوفاسازي استعداهاي فطري، خودشناسي، كمال‌خواهي، زيبايي‌جويي، آزادي و استقلال‌طلبي و نيز شكل‌گيري شخصيت فرد‌ به شيوه‌ الگوپردازي، الگودهي و الگوزدايي مي‌شود. دراسلام، الگوپردازي و الگودهي، به شيوه ايجابي است، و الگوزدايي، گونه‌اي از‌ تربيت سلبي است. در شيوه ايجابي، اصل بر «آماده‌ســازي و رغبت‌انگيــزي» است، اما در رويكرد ســلبي، بر استخراج و استكشاف درون‌مايه‌هاي مخاطب از طريـق پيرايـش و زدايـش موانـع راه رشـد، بـا هدف شـكوفاسازي قابليت‌هـاي نهفتـه فرد استوار است. در شيوه نخست، با بيان ويژگي‌هاي مثبت الگوها، نوعي جذب، انجذاب و دلدادگي و در الگوزدايي، با بيان ويژگي‌هاي منفي، نوعي دلزدگي در فرد ايجاد مي‌شود. بنابراين، در آموزه‌هاي ديني بر خلاف نظريه ساترلند و كرسي، افزون بر الگوزدايي و توصيه به اجتناب از معاشرت با دوستان ناباب، بر ارائه الگوهاي ناب و الگوپردازي و الگودهي نسبت به همنشيان و دوستان شايسته در بازآموزي رفتارهاي اجتماعي تاكيد شده است.