تحليل رؤياهاي ديني در دورۀ تيموري (771-913 ق) بر پايۀ ديدگاه‌هاي فرويد و يونگ

رؤياها با توجه به درك و شناخت جامعه، از مفاهيمي برخوردارند كه با باورهاي مردم هم‌خواني دارد. گزارش‌هاي‌ رؤياها در فرم و محتوا بازتاب و معلول محيط‌هايي هستند كه در آن توليد شده‌اند و نقش مهمي در گفتمان عمومي دارند. اين پژوهش با رويكرد توصيفي-تحليلي به تحليل رؤياهاي ديني دوره تيموري (771-913ق) بر پايۀ ديدگاه‌هاي فرويد و يونگ پرداخته تا شناخت بيشتري دربارۀ حيات فكري ايران دورۀ تيموري به دست دهد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه رؤيا در زندگي مردم اهميت بسياري داشته است. طبق نظر يونگ و فرويد، رؤياها مي‌توانند نشئت گرفته از آرزوها، انديشه‌ها و استعدادهاي مخفي انسان باشند. بدين ترتيب، رؤياها چيزي جز خودنمائي نفساني نيست. محتواي يكسان رؤياهاي كتب ديني دورۀ تيموري دربارۀ مسائلي مانند رؤيت خداوند، توبيخ عمل مكروه و تكريم عمل مستحب، عاقبت ‌به‌خيري و فرجام نيك بعد از مرگ، تعصب ديني و غرض‌ورزي شخصي، كسب مواهب مادي و معنوي و پذيرش و يا رد افراد از مجراي رؤياي بزرگان و اساتيد، با اين نظريه قابل توجيه و بررسي است. رؤيا در اين دوره به مثابه منبع الهام، مورد اقبال و پذيرش جامعه دوره تيموري بود و ادعاي رؤيا توسط طبقات ديني، علي‌رغم وجود محتواي شگفت‌ انگيز و غير قابل‌ قبول، براي مردم پذيرفتني بود و در زندگي آنان و پيشبرد امور و اهداف آنان نقش مهمي ايفا مي‌كرد.