گونه شناسي تحليلي جريان اصلاح در مصر در قرن نوزدهم

فهم يك انديشه در قالب جريان و تحليل گونه هاي آن ضرورتي شناخته شده در تاريخ انديشه است كه تبار گونه را هويدا مي سازد و درك بهتري فراروي پژوهشگران حوزه انديشه مي گذارد. در اين ميان مصر به عنوان يكي از مهمترين كانون هاي تاريخ انديشه مسلمين ، همواره نقشي محوري به خود اختصاص داده است . در ميان پژوهش هاي صورت گرفته به زبان فارسي كمتر به شناخت و گونه بندي تحليلي جريان هاي فكري – اجتماعي مصر پرداخته شده است . از اين رو پرسش اصلي اين تحقيق ماهيت ، چرايي و چگونگي جريان هاي فكري مصر در قرن نوزدهم است. روش تحقيق اين مقاله توصيفي – تحليلي است. دستاورد اين پژوهش نشان مي دهد مي توان در قرن نوزدهم سه جريان پيوسته را شناسايي كرد كه همگي به تدريج در سير تاريخي خويش پس از اصلاح ساختاري به اصلاح در انديشه يا اجتهاد مي رسند. در واقع دغدغه اصلاح ظاهر وساختارگرايانه به مرور عمق فكري و ايدئولوژيك پيدا مي كند .